Ι. Στην εγκύκλιο Ε.2023/9.4.2024 «Παροχή οδηγιών σχετικά με τη λειτουργία του ηλεκτρονικού Μητρώου υπό την ονομασία «Ενιαίο Κεντρικό Μητρώο Εφοδιαστικής Αλυσίδας καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών» (Ε.Κ.Μ.Ε.Α.)» αναφέρονται:
«Σχετ.: 1) Η υπό στοιχεία Α.1018/31.01.2022 Κ.Υ.Α. (ΑΔΑ:ΩΖΙΡ46ΜΠ3Ζ-ΞΔΖ, Β 440)
2) Η υπό στοιχεία Α.1043/20.03.2024 Κ.Υ.Α. (ΑΔΑ:6ΗΣΨ46ΜΠ3Ζ-Π2Ζ, Β 1859)
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ
Α) ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
Εγκύκλιος
που αφορά στην παροχή οδηγιών σχετικά με τη λειτουργία του ηλεκτρονικού
μητρώου υπό την ονομασία «Ενιαίο Κεντρικό Μητρώο Εφοδιαστικής Αλυσίδας
καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών (Ε.Κ.Μ.Ε.Α.)».
Β) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ
Παροχή
οδηγιών σχετικά με τη λειτουργία του Ενιαίου Κεντρικού Μητρώου
Εφοδιαστικής Αλυσίδας καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών (Ε.Κ.Μ.Ε.Α.)
στο Πληροφοριακό Σύστημα Τελωνειακών Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών ICISnet και
την παρακολούθηση της εφοδιαστικής αλυσίδας καπνού και
βιομηχανοποιημένων καπνών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 100Β του ν. 2960/2001 (Α’265), σε συνδυασμό με την αριθμ. Α.1018/31.01.2022 Κ.Υ.Α. (Β’440).
Γ) ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Οι παρεχόμενες οδηγίες αφορούν:
α)
στους φορείς που δραστηριοποιούνται ή πρόκειται να δραστηριοποιηθούν
στο πλαίσιο της εφοδιαστικής αλυσίδας καπνού και βιομηχανοποιημένων
καπνών, ως υπόχρεα εγγραφής πρόσωπα στο ηλεκτρονικό μητρώο υπό την
ονομασία «Ενιαίο Κεντρικό Μητρώο Εφοδιαστικής Αλυσίδας καπνού και
βιομηχανοποιημένων καπνών (Ε.Κ.Μ.Ε.Α.),
β) στις αρμόδιες αρχές διαχείρισης και παρακολούθησης της ορθής λειτουργίας του εν λόγω Μητρώου.
– ΣΚΟΠΟΣ
Με
την παρούσα δίδονται οδηγίες σχετικά με τη λειτουργία του ηλεκτρονικού
μητρώου υπό την ονομασία «Ενιαίο Κεντρικό Μητρώο Εφοδιαστικής Αλυσίδας
καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών» (Ε.Κ.Μ.Ε.Α.)» στο Πληροφοριακό
Σύστημα Τελωνειακών Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών (ICISnet), στο πλαίσιο
παρακολούθησης της εφοδιαστικής αλυσίδας καπνού και βιομηχανοποιημένων
καπνών και την ορθή εφαρμογή των οριζόμενων στο άρθρο 100Β του ν. 2960/2001 (Α’265) και στην αριθμ. Α.1018/31.01.2022 Κ.Υ.Α. (Β 440) και ειδικότερα αναφέρονται τα εξής:
– ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ
Ως «εφοδιαστική αλυσίδα», σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 100Β του ν.2960/2001, νοείται:
–
αποστολή σε άλλο κράτος μέλος, παραλαβή από άλλο κράτος μέλος,
εισαγωγή, εξαγωγή, μεταποίηση, διαμεσολάβηση, κατοχή και χονδρική
εμπορία καπνού και τσιγαρόχαρτου για την παραγωγή βιομηχανοποιημένων
καπνών,
– παραγωγή, αποθήκευση, μεταποίηση, αποστολή, παραλαβή, εισαγωγή, εξαγωγή βιομηχανοποιημένων καπνών,
–
κατασκευή, εισαγωγή, εξαγωγή, αποστολή, παραλαβή, κατοχή, διαμεσολάβηση
και χονδρική εμπορία του εξοπλισμού παραγωγής των βιομηχανοποιημένων
καπνών,
– λοιπές δραστηριότητες στο πλαίσιο της εμπορίας καπνού
και βιομηχανοποιημένων καπνών, με την εξαίρεση των καπνοκαλλιεργητών,
καθώς και των επιχειρήσεων παροχής υπηρεσιών μεταφοράς.
Ειδικότερα
στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. καταχωρίζονται, τηρούνται και παρακολουθούνται, όλες οι
άδειες ή εγκρίσεις, οι οποίες χορηγούνται από τις κατά περίπτωση
αρμόδιες αρχές, ήτοι τις τελωνειακές αρχές και τις αρχές της παρ. 14 του
άρθρου 17 του ν.3982/2011
(Α’ 143), σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα και εν γένει σε νομικές οντότητες,
τα οποία δραστηριοποιούνται στην εφοδιαστική αλυσίδα καπνού και
βιομηχανοποιημένων καπνών στη χώρα μας καθώς και κάθε άλλη γνωστοποίηση,
κοινοποίηση, ενημέρωση ή δήλωση που υποβάλλεται στις αρχές της παρ. 14
του άρθρου 17 του ν. 3982/2011 αντί της άδειας, σύμφωνα με τις διατάξεις του ίδιου νόμου, του ν. 4302/2014 (Α’225) και του ν. 4442/2016 (Α’230), καθώς και οι συμβάσεις μελλοντικής πώλησης ακατέργαστου καπνού του ν. 4015/2011
(Α’210), οι οποίες κατατίθενται στον ΟΠΕΚΕΠΕ, ώστε να επιτυγχάνεται
πλήρης παρακολούθηση και έλεγχος όλων των εμπλεκόμενων φορέων από το
στάδιο της παραγωγής έως το τελικό σημείο λιανικής πώλησης, με την
εξαίρεση των καπνοκαλλιεργητών και των μεταφορικών εταιρειών, σύμφωνα με
τις προβλέψεις του νόμου.
– ΥΠΟΧΡΕΑ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΠΡΟΣΩΠΑ
Υπόχρεα εγγραφής πρόσωπα ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου 2 της υπό στοιχεία Α.1018/31.01.2022
(Β’440) Κ.Υ.Α., τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα και οι εν γένει νομικές
οντότητες, που δραστηριοποιούνται ή πρόκειται να δραστηριοποιηθούν στο
πλαίσιο της κατά τα ανωτέρω οριζόμενης «εφοδιαστικής αλυσίδας» καπνού
και βιομηχανοποιημένων καπνών, κατά την έναρξη ισχύος της ως άνω Κ.Υ.Α.,
ήτοι από 29/03/2024, ημερομηνία μηχανογραφικής υλοποίησης του μητρώου
στο Πληροφοριακό Σύστημα τελωνειακών ηλεκτρονικών υπηρεσιών ICISnet της
ΑΑΔΕ. Στα πρόσωπα αυτά συμπεριλαμβάνεται και ο φορολογικός αντιπρόσωπος,
ο οποίος ορίζεται από εγκατεστημένα σε άλλο κράτος μέλος της Ε.Ε. ή
τρίτη χώρα υπόχρεα πρόσωπα, ενεργεί για λογαριασμό του εντολέα του-
υπόχρεου εγγραφής στο μητρώο- και φέρει αλληλέγγυα ευθύνη για την
εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 100Β του ν.2960/2001 και της ως άνω Κ.Υ.Α.
– ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΑΡΧΕΣ
ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΑΔΕ
– ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗΣ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ & Ε. Φ.Κ..
–
Δ/νση Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης & Φ.Π.Α., ως προς την παρακολούθηση
της ορθής λειτουργίας του μητρώου σε συνεργασία με τις κατά περίπτωση
αρμόδιες αρχές.
– Δ/νση Στρατηγικής Τελωνειακών Ελέγχων &
Παραβάσεων, ως προς την οργάνωση εκ των υστέρων ελέγχων αξιοποιώντας
στοιχεία του Ε.Κ.Μ.Ε.Α., σε συνεργασία με τις κατά περίπτωση αρμόδιες
αρχές.
– Τελωνειακές περιφέρειες, ως προς τη διαχείριση των
στοιχείων του Ε.Κ.Μ.Ε.Α., την απενεργοποίηση εγγραφής στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α.
καθώς και τη διενέργεια εκ των υστέρων διασταυρωτικών ελέγχων για
σκοπούς ορθής τήρησης του ηλεκτρονικού μητρώου, με κατά τόπο αρμοδιότητα
της έδρας της επιχείρησης των υπόχρεων προσώπων ή του φορολογικού
αντιπροσώπου.
– Τελωνειακές αρχές, ως προς τον έλεγχο και την
εποπτεία των εγκαταστάσεων των υπόχρεων προσώπων, με κατά τόπο
αρμοδιότητα αυτών.
– ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
–
Υποδιεύθυνση Ανάπτυξης Τελωνειακών Εφαρμογών της Δ/νσης Ανάπτυξης
Τελωνειακών, Ελεγκτικών και Επιχειρησιακών Εφαρμογών (Δ.Α.Τ.Ε.), ως προς
την υλοποίηση και την τεχνική υποστήριξη της παραγωγικής λειτουργίας
του Ε.Κ.Μ.Ε.Α.
– Υποδιεύθυνση Απαιτήσεων & Ελέγχου Εφαρμογών
Τελωνείων της Δ/νσης Επιχειρησιακών Διαδικασιών (ΔΙ.ΕΠΙ.ΔΙ.), ως προς
τις επιχειρησιακές και λειτουργικές απαιτήσεις του Ε.Κ.Μ.Ε.Α. σε
συνεργασία με τη Δ/νση Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης & Φ.Π.Α.
– ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΑΡΧΕΣ ΕΚΤΟΣ ΑΑΔΕ
– Αρμόδιες κατά τόπο Διευθύνσεις Ανάπτυξης των οικείων περιφερειακών ενοτήτων
– Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε.),
ως
προς την ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών με τις κατά τόπο αρμόδιες
τελωνειακές περιφέρειες, καθόσον οι Δ/νσεις Ανάπτυξης αποτελούν τις
αρμόδιες αρχές οι οποίες χορηγούν τις άδειες εγκατάστασης/λειτουργίας ή
στις οποίες υποβάλλονται οι σχετικές γνωστοποιήσεις, κοινοποιήσεις,
ενημερώσεις ή δηλώσεις αντί αδειών για την εγκατάσταση και λειτουργία
των επιχειρήσεων και ο Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε. καθόσον αποτελεί την υπηρεσία στην
οποία κοινοποιούνται οι συμβάσεις μελλοντικής πώλησης καπνού μεταξύ των
καπνοκαλλιεργητών και των πρώτων μεταποιητών καπνού.
– ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ Ε.Κ.Μ.Ε.Α.
Η
διαδικασία εγγραφής στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. και χορήγησης Α.Μ.ΔΙ.Κ.Α.Π.
διενεργείται, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος ICISnet της ΑΑΔΕ, στο
Υποσύστημα Αδειών/Εγκρίσεων, σύμφωνα με το Παράρτημα της υπό στοιχεία Α.1018/31.01.2022
ΚΥΑ (Β’440), ως αναπόσπαστο μέρος αυτής, όπου συμπληρώνονται τα σχετικά
πεδία, με την είσοδο των χρηστών να πραγματοποιείται μέσω της
πιστοποίησης αυτών με τους όρους και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται
για τους χρήστες των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του ΤΑΧΙSnet.
Τα
υπόχρεα εγγραφής στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. πρόσωπα υποχρεούνται, πριν την εγγραφή
τους στο εν λόγω Μητρώο, να εγγραφούν, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος
της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων & Ψηφιακής
Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στο Μητρώο
Ιχνηλασιμότητας καπνικών προϊόντων και να λάβουν αναγνωριστικό κωδικό
οικονομικού φορέα, (σύμφωνα με τα οριζόμενα στην αρ. Α.1202/20-05-2019
Α.Υ.Ο,. Β 1830, «Εφαρμογή του συστήματος ιχνηλασιμότητας προϊόντων
καπνού»), εξαιρουμένων των φυσικών ή νομικών προσώπων, τα οποία:
– α. δε συμπεριλαμβάνονται στα υπόχρεα εγγραφής στο Μητρώο Ιχνηλασιμότητας, ήτοι των επιχειρήσεων πρώτης μεταποίησης του καπνού,
– β. είναι υπόχρεα εγγραφής στο Μητρώο Ιχνηλασιμότητας από 20/5/2024, (σύμφωνα με το άρθρο 15 της Οδηγίας 2014/40/ΕΕ),
ήτοι οικονομικοί φορείς που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο προϊόντων
καπνού πλην των τσιγάρων και του καπνού για στριφτά τσιγάρα,
– γ. έχουν εγγραφεί και έχουν ήδη λάβει αναγνωριστικό κωδικό οικονομικού φορέα από το Μητρώο Ιχνηλασιμότητας.
– ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ Ε.Κ.Μ.Ε.Α.
Τα
υπόχρεα σε εγγραφή στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. πρόσωπα, τα οποία ήδη
δραστηριοποιούνται κατά την 29η.03.2024 στην εφοδιαστική αλυσίδα καπνού
και βιομηχανοποιημένων καπνών και πρόκειται να συνεχίσουν τη
δραστηριότητα τους, υποχρεούνται να εγγραφούν στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. εντός
προθεσμίας τριών (3) μηνών, η οποία άρχεται από την ημερομηνία
μηχανογραφικής υλοποίησης του μητρώου στο Πληροφοριακό Σύστημα
τελωνειακών ηλεκτρονικών υπηρεσιών ICISnet της ΑΑΔΕ, ήτοι από
29.03.2024.
Τα υπόχρεα εγγραφής στο Μητρώο Ιχνηλασιμότητας από 20/5/2024, σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 106Α του ν. 2960/2001,
πρόσωπα, τα οποία δραστηριοποιούνται στο εμπόριο προϊόντων καπνού πλην
των τσιγάρων και του καπνού για στριφτά τσιγάρα υποχρεούνται να
εγγραφούν στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. από 20/05/2024 και εφόσον δραστηριοποιούνται
ήδη στην εφοδιαστική αλυσίδα καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών και
πρόκειται να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους το αργότερο εντός
προθεσμίας τριών (3) μηνών από 20/05/2024.
– ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ Ε.Κ.Μ.Ε.Α.
Ως σωρευτικές προϋποθέσεις εγγραφής των υπόχρεων προσώπων ορίζονται:
α. Η δραστηριοποίηση τους στο πλαίσιο της «εφοδιαστικής αλυσίδας καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών,» ως ορίζεται στην παρ.1 του άρθρου 100Β του ν.2960/2001 «Ε.Τ.Κ.» και
β.
Η μη καταδίκη βάσει τελεσίδικης ποινικής απόφασης για λαθρεμπορία ή για
οποιοδήποτε άλλο αδίκημα που σχετίζεται με την πώληση, διανομή,
αποθήκευση, παραλαβή ή αποστολή λαθραίων βιομηχανοποιημένων καπνών,
παραποιημένων βιομηχανοποιημένων καπνών, πρώτων υλών ή εξοπλισμού
κατασκευής ή σχετική με τα ανωτέρω νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες
δραστηριότητες, ή τη μη καταδίκη βάσει τελεσίδικης απόφασης διοικητικού ή
και πολιτικού δικαστηρίου περί συμμετοχής σε πώληση, διανομή,
αποθήκευση, παραλαβή ή αποστολή λαθραίων βιομηχανοποιημένων καπνών,
παραποιημένων βιομηχανοποιημένων καπνών, πρώτων υλών ή εξοπλισμού
κατασκευής ή σε σχετική με τα ανωτέρω νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες
δραστηριότητες.
Επισημαίνεται, ότι οι ανωτέρω προϋποθέσεις
ενέχουν τη μορφή υπεύθυνων δηλώσεων και αποτυπώνονται επί του πεδίου 4.1
ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΡ. 8 ΤΟΥ Ν.1599/1986, σύμφωνα με το Παράρτημα
«Εγγραφή στο ΕΚΜΕΑ και χορήγηση Αριθμού Μητρώου Διακινητή Καπνικών
Προϊόντων (Α.Μ.ΔΙ.ΚΑ.Π.)» της υπό στοιχεία Α.1018/31.01.2022 ΚΥΑ (Β’ 440), όπου τα υπόχρεα πρόσωπα επιλέγουν κατά περίπτωση το περιεχόμενο εκάστης υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν.1599/86 (Α’75), μέσω του οποίου διενεργείται η εγγραφή αυτών στο εν λόγω ηλεκτρονικό μητρώο.
Ειδικότερα,
όλα τα υπόχρεα εγγραφής στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. πρόσωπα υποχρεούνται πρωταρχικά
στην επιλογή του πεδίου 4.1.1 του συνημμένου στην ανωτέρω σχετική Κ.Υ.Α.
Παραρτήματος, με το οποίο γίνεται αποδοχή του περιεχομένου της
υπεύθυνης δήλωσης του αρ.8 του Ν.1599/86 ώστε να δηλώνεται η πλήρωση της
ανωτέρω β. προϋπόθεσης. Εάν δεν ενεργοποιηθεί η σχετική επιλογή, δε
μπορεί να ολοκληρωθεί η διαδικασία εγγραφής.
Εν συνεχεία σε
περίπτωση που στα υπόχρεα εγγραφής πρόσωπα, χορηγείται άδεια ή έγκριση
από τις αρμόδιες αρχές ή υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης ή γνωστοποίησης
ή κοινοποίησης, αντί άδειας επιλέγεται το περιεχόμενο της υπεύθυνης
δήλωσης του πεδίου 4.1.2. του εν λόγω Παραρτήματος και συμπληρώνονται
περαιτέρω τα σχετικά πεδία βάσει της αρμόδιας αρχής αδειοδότησης, ενώ
στην περίπτωση κατά την οποία δε χορηγείται άδεια ή έγκριση από τις
αρμόδιες αρχές ή δεν υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης ή γνωστοποίησης ή
κοινοποίησης αντί άδειας, τα υπόχρεα πρόσωπα επιλέγουν το πεδίο 4.1.3.
του Παραρτήματος μέσω του οποίου δηλώνουν υπεύθυνα ότι πληρείται η
ανωτέρω α. προϋπόθεση περί νόμιμης δραστηριοποίησης στο πλαίσιο της
εφοδιαστικής αλυσίδας καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών.
Επισημαίνεται ότι, η τελευταία πρόβλεψη αφορά στα πρόσωπα που
εμπλέκονται στη λιανική πώληση καπνικών προϊόντων.
Επιπλέον, για
λόγους νομικής διασφάλισης επιβολής των προβλεπόμενων κυρώσεων της
υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του ν. 1599/86 σε περίπτωση ψευδούς
δήλωσης, προβλέπεται πέραν της υποχρέωσης συμπλήρωσης των πεδίων 4.1.1.
και 4.1.3 του συνημμένου Παραρτήματος, κατά την ηλεκτρονική εγγραφή των
υπόχρεων, και η υποχρέωση έκδοσης της προβλεπόμενης στο άρθρο 27 της από
20-3-2020 Π.Ν.Π.(Α’ 68) ηλεκτρονικής υπεύθυνης δήλωσης μέσω της Ενιαίας
Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, την οποία οφείλουν να φυλάσσουν
στο αρχείο τους για δέκα (10) έτη και να την επιδεικνύουν σε
οποιονδήποτε έλεγχο των αρμοδίων τελωνειακών αρχών.
Επιπλέον,
διευκρινίζεται ότι σε κάθε περίπτωση δηλώνεται ο (Κωδικός Αριθμός
Δραστηριότητας) ΚΑΔ του εκάστοτε υπόχρεου προσώπου κατά την συμπλήρωση
των απαιτούμενων πεδίων για την εγγραφή του στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. μέσω του
Πληροφοριακού Συστήματος Τελωνείων ICISnet.
Επισημαίνεται, ότι
στις περιπτώσεις κατά τις οποίες θα διαπιστώνεται ότι δεν πληρούνται οι
προϋποθέσεις εγγραφής θα απενεργοποιείται η συγκεκριμένη εγγραφή.
– ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣ
Με
την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής εγγραφής και δεδομένου ότι τα υπόχρεα
πρόσωπα φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για την ακρίβεια και ορθότητα των
στοιχείων της εγγραφής, λαμβάνουν αυτόματα από το σύστημα έναν μοναδικό
Αριθμό Μητρώου Διακινητή Καπνικών Προϊόντων (Α.Μ.ΔΙ.ΚΑ.Π.). Ο
Α.Μ.ΔΙ.ΚΑ.Π. του αποστολέα και του παραλήπτη της χώρας μας, σύμφωνα με
την παρ. 4 του άρθρου 100Β του ν.2960/2001,
αναγράφεται υποχρεωτικά σε κάθε διακίνηση στο εσωτερικό της χώρας μέχρι
το τελικό σημείο λιανικής πώλησης στα τιμολόγια ή τα παραστατικά
στοιχεία διακίνησης άρθρων 5 και 9 του ν. 4308/2014 (Α’ 251), με στόχο τη βέλτιστη εποπτεία του νόμιμου εμπορίου καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών.
– ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ Ε.Κ.Μ.Ε.Α.
Η
τροποποίηση των στοιχείων που έχουν καταχωρηθεί στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α.
διενεργείται ηλεκτρονικά, με την υποβολή από το εγγεγραμμένο πρόσωπο
Αίτησης Τροποποίησης, ως σχετικό συνημμένο στην ανωτέρω σχετική Κ.Υ.Α.
Παράρτημα, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος ICISnet της ΑΑΔΕ. Η ίδια
αίτηση χρησιμοποιείται και για τα πρόσωπα, τα οποία θα υποχρεούνται σε
απενεργοποίηση εγγραφής από το Μητρώο Ιχνηλασιμότητας, λόγω παύσης
σχετικής δραστηριότητας, που τα καθιστά μη υπόχρεα εγγραφής στο Μητρώο
Ιχνηλασιμότητας, διατηρώντας, ωστόσο, την εγγραφή τους στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α.,
για σκοπούς διαλειτουργικότητας και ορθής τήρησης αμφότερων των μητρώων.
– ΑΠΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣ ΣΤΟ Ε.Κ.Μ.Ε.Α. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΑΠΕΝΕΡΓΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ
Η απενεργοποίηση εγγραφής επέρχεται στις εξής περιπτώσεις που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις εγγραφής, ήτοι:
α)
καταδίκης του εγγεγραμμένου προσώπου στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. βάσει τελεσίδικης
ποινικής απόφασης για λαθρεμπορία ή για οποιοδήποτε άλλο αδίκημα που
σχετίζεται με την πώληση, διανομή, αποθήκευση, παραλαβή ή αποστολή
λαθραίων βιομηχανοποιημένων καπνών, παραποιημένων βιομηχανοποιημένων
καπνών, πρώτων υλών ή εξοπλισμού κατασκευής ή σχετική με τα ανωτέρω
νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες,
β) καταδίκης
του εγγεγραμμένου προσώπου στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. βάσει τελεσίδικης απόφασης
διοικητικού ή και πολιτικού δικαστηρίου περί συμμετοχής σε πώληση,
διανομή, αποθήκευση, παραλαβή ή αποστολή λαθραίων βιομηχανοποιημένων
καπνών, παραποιημένων βιομηχανοποιημένων καπνών, πρώτων υλών ή
εξοπλισμού κατασκευής ή σε σχετική με τα ανωτέρω νομιμοποίηση εσόδων από
παράνομες δραστηριότητες,
γ) παύσης της δραστηριότητας του
εγγεγραμμένου προσώπου στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. στην εφοδιαστική αλυσίδα καπνού
και βιομηχανοποιημένων καπνών είτε κατόπιν αιτήματος του εγγεγραμμένου
προσώπου είτε κατόπιν απόφασης της κατά περίπτωση αρμόδιας αρχής,
δ)
παύσης λειτουργίας της επιχείρησης, είτε κατόπιν αιτήματος του
εγγεγραμμένου προσώπου είτε κατόπιν απόφασης της κατά περίπτωση αρμόδιας
αρχής.
Η απενεργοποίηση της εγγραφής θα διενεργείται από τις
τελωνειακές περιφέρειες στις ανωτέρω περιπτώσεις, ήτοι θα επέρχεται ως
αποτέλεσμα μη πλήρωσης των προϋποθέσεων εγγραφής των υπόχρεων προσώπων,
και ειδικότερα στις ανωτέρω περιπτώσεις α) και β) η απενεργοποίηση θα
επέρχεται, είτε κατόπιν σχετικής ενημέρωσης από τις κατά περίπτωση
αρμόδιες για τον έλεγχο και την εποπτεία των εγκαταστάσεων των υπόχρεων
προσώπων τελωνειακές αρχές, είτε κατόπιν διαπίστωσης της αρμόδιας
τελωνειακής περιφέρειας, ενώ στις ανωτέρω περιπτώσεις γ) και δ) η
απενεργοποίηση θα επέρχεται, είτε αυτοβούλως από τα εγγεγραμμένα στο
μητρώο πρόσωπα μέσω υποβολής σχετικής αίτησης απενεργοποίησης μέσω του
Πληροφοριακού Συστήματος ICISnet της ΑΑΔΕ με συνυποβαλλόμενα στοιχεία
από τα θα οποία θα τεκμαίρονται οι λόγοι απενεργοποίησης, είτε κατόπιν
ενημέρωσης από τις κατά περίπτωση αρμόδιες για τον έλεγχο και την
εποπτεία των εγκαταστάσεων των υπόχρεων προσώπων τελωνειακές αρχές είτε
από τις αρμόδιες κατά τόπο Δ/νσεις Ανάπτυξης των οικείων περιφερειακών
ενοτήτων είτε από τον Ο.Π.Ε.Κ.Ε.Π.Ε., είτε κατόπιν σχετικής διαπίστωσης
της τελωνειακής περιφέρειας.
Επισημαίνεται ότι, η απενεργοποίηση
της εγγραφής στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. θα επιφέρει αυτόματα αφενός την
απενεργοποίηση του Α.Μ.ΔΙ.ΚΑ.Π. που έχει αποδοθεί στα υπόχρεα πρόσωπα
κατά τη διαδικασία εγγραφής τους, καθόσον θα εκλείπουν οι προϋποθέσεις
χορήγησής του, και αφετέρου θα επιφέρει την άμεση απενεργοποίηση του
αναγνωριστικού κωδικού οικονομικού φορέα στο Μητρώο Ιχνηλασιμότητας.
Τα
στοιχεία, ωστόσο, της συγκεκριμένης εγγραφής που απενεργοποιείται δε
διαγράφονται και διατηρούνται στο ηλεκτρονικό μητρώο του Ε.Κ.Μ.Ε.Α. για
δέκα (10) έτη.
Η απενεργοποίηση της εγγραφής στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α.
ολοκληρώνεται με την έκδοση απόφασης του προϊσταμένου της αρμόδιας
τελωνειακής περιφέρειας, η οποία κοινοποιείται ηλεκτρονικά αυθημερόν στο
υπόχρεο πρόσωπο, καθώς και στις αρμόδιες τελωνειακές αρχές. Η απόφαση
απενεργοποίησης επάγεται έννομα αποτελέσματα από την επομένη της
κοινοποίησής της.
– ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ
Στο
πλαίσιο διενέργειας εκ των υστέρων διασταυρωτικών ελέγχων ορθής τήρησης
του μητρώου από τις τελωνειακές περιφέρειες, προβλέπεται η ηλεκτρονική
ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των συναρμόδιων αρχών, είτε κατόπιν
σχετικού αιτήματος των τελωνειακών περιφερειών, είτε μέσω ηλεκτρονικής
πρόσβασης των τελωνειακών περιφερειών στα δεδομένα των πληροφοριακών
συστημάτων των λοιπών συναρμόδιων αρχών, με την επιφύλαξη της
ολοκλήρωσης της πλήρους διαλειτουργικότητας μεταξύ του Ε.Κ.Μ.Ε.Α. και
του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων και
Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) (άρθρο 14 του ν.4442/2016).
Επιπρόσθετα
πέραν των ανωτέρω, προβλέπεται η ηλεκτρονική αποστολή των εγκρίσεων και
των γνωστοποιήσεων της βάσης δεδομένων www.notifybusiness.gr από τις
αρμόδιες Δ/νσεις Ανάπτυξης των οικείων περιφερειακών ενοτήτων εντός
πέντε (5) εργάσιμων ημερών από την υποβολή τους στις αρμόδιες κατά τόπο
τελωνειακές περιφέρειες, μέχρι την υλοποίηση της πλήρους
διαλειτουργικότητας με το ως άνω Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα
Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) του Υπουργείου Ανάπτυξης.
– ΔΙΑΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΜΗΤΡΩΟΥ
• Διαλειτουργικότητα του ΕΚΜΕΑ με το Μητρώο Ιχνηλασιμότητας
Το
ηλεκτρονικό μητρώο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. διασυνδέεται και διαλειτουργεί με το
πληροφοριακό σύστημα του Μητρώου Ιχνηλασιμότητας καπνικών προϊόντων του άρθρου 106Α του ν. 2960/2001, (σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 100Β),
το οποίο είχε έναρξη ισχύος στις 20.5.2019 για τα τσιγάρα και τον
λεπτοκομμένο καπνό για στριφτά τσιγάρα, και συμπεριλαμβάνει το
μεγαλύτερο μέρος των εμπλεκομένων στην εφοδιαστική αλυσίδα καπνικών
προϊόντων, οι οποίοι έχουν ήδη εγγραφεί και έχουν λάβει αριθμό
οικονομικού φορέα. Επισημαίνεται, ότι το σύστημα ιχνηλασιμότητας και
χαρακτηριστικών ασφαλείας επεκτείνεται από τις 20 Μαΐου του 2024 στα
προϊόντα καπνού, πλην των τσιγάρων και του καπνού για στριφτά τσιγάρα.
Επιπρόσθετα,
η εν λόγω διαλειτουργικότητα και διασύνδεση συμβάλλει στην αυτόματη
ενημέρωση αμφότερων των μητρώων για σκοπούς ορθής τήρησης και ενιαίας
παρακολούθησης των στοιχείων των εγγεγραμμένων στα εν λόγω μητρώα
προσώπων, ήτοι ως προς τις ενέργειες έκδοσης και απενεργοποίησης του
Α.Μ.ΔΙ.ΚΑ.Π. στο μητρώο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. καθώς και του αναγνωριστικού κωδικού
οικονομικού φορέα στο μητρώο ιχνηλασιμότητας, μέσω διασταύρωσης των
σχετικών στοιχείων των εμπλεκόμενων φορέων.
Επιπλέον, σημειώνεται ότι η διασύνδεση και διαλειτουργικότητα των δύο μητρώων, προβλέπεται και στο άρθρο 8 της υπό στοιχεία Α.1018/31.01.2022 (Β’440) Κ.Υ.Α. καθώς και στο άρθρο 8 της αρ. Α.1202/20-05-2019 Α.Υ.Ο (Β’1830).
– ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ ΜΗΤΡΩΟΥ
Το
ηλεκτρονικό μητρώο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. διασφαλίζει την τήρηση της
εμπιστευτικότητας και του απορρήτου των στοιχείων που καταχωρίζονται σε
αυτό, καθώς και την προσωποποιημένη προσβασιμότητα των χρηστών, σύμφωνα
με τις προβλέψεις του ενωσιακού και εθνικού δικαίου για την προστασία
των προσωπικών δεδομένων. Η δημοσιοποίηση των καταχωρισμένων στοιχείων
του Ε.Κ.Μ.Ε.Α. σε τρίτους, εκτός των αρμόδιων αρχών του άρθρου 3 της υπό
στοιχεία Α.1018/31.01.2022
(Β’440) Κ.Υ.Α., τελεί υπό τους όρους του άρθρου 17 του Κ.Φ.Δ. περί
φορολογικού απορρήτου. Τέλος, προβλέπεται η δυνατότητα επιβεβαίωσης ή μη
του Α.Μ.ΔΙ.Κ.Α.Π. των υπόχρεων προσώπων, σύμφωνα με την παρ. 3 του
άρθρου 9 της ως άνω ΚΥΑ μέσω της ιστοσελίδας της ΑΑΔΕ www.aade.gr στην
επιλογή Τελωνεία/Ηλεκτρονικές Συναλλαγές- e-Customs/ΜΗΤΡΩΟ
ΕΚΜΕΑ/Επιβεβαίωση ενεργού αριθμού ΑΜΔΙΚΑΠ.
– ΈΛΕΓΧΟΙ
Για
σκοπούς ορθής τήρησης και παρακολούθησης του Ε.Κ.Μ.Ε.Α., στο πλαίσιο
των οποίων πραγματοποιείται ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών, οι
αρμόδιες τελωνειακές περιφέρειες διενεργούν στα εγγεγραμμένα στο
Ε.Κ.Μ.Ε.Α. πρόσωπα εκ των υστέρων διασταυρωτικούς ελέγχους, ως προς την
ορθή καταχώριση των στοιχείων στο Μητρώο, την πλήρωση της προϋπόθεσης
της περ. β της παρ. 2 του άρθρου 4 της υπό στοιχεία Α.1018/31.01.2022
Κ.Υ.Α. και τη διαπίστωση της ορθής εφαρμογής των προβλεπομένων στην
ανωτέρω απόφαση, με τη συνδρομή, εφόσον κρίνεται αναγκαία, των αρμόδιων
τελωνειακών αρχών της παρ. 6 του άρθρου 3, των αρμόδιων αρχών της παρ. 7
του άρθρου 3 της ως άνω απόφασης, καθώς και λοιπών ελεγκτικών
τελωνειακών αρχών. Σε περίπτωση διαπίστωσης κατόπιν διασταυρωτικών
ελέγχων μη πλήρωσης των προϋποθέσεων εγγραφής, οι εν λόγω περιφέρειες θα
προβαίνουν σε απενεργοποίηση της εγγραφής, σύμφωνα με τη διαδικασία που
προβλέπεται στο άρθρο 7 της ανωτέρω απόφασης.
Οι ως άνω έλεγχοι
θα διενεργούνται για κάθε νέο εγγεγραμμένο πρόσωπο το αργότερο εντός έξι
(6) μηνών από την ημερομηνία εγγραφής στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α., σύμφωνα με την
παρ. 1 του άρθρου 10 της υπό στοιχεία Α.1018/31.01.2022
Κ.Υ.Α., ενώ για τα υπόχρεα πρόσωπα τα οποία ήδη δραστηριοποιούνται κατά
την ημερομηνία έναρξης ισχύος της ανωτέρω Κ.Υ.Α., ήτοι στις 29.03.2024
στο πλαίσιο της εφοδιαστικής αλυσίδας καπνού και βιομηχανοποιημένων
καπνών και πρόκειται να συνεχίσουν την δραστηριότητα τους, η διενέργεια
από τις αρμόδιες τελωνειακές περιφέρειες εκ των υστέρων διασταυρωτικών
ελέγχων ολοκληρώνεται το αργότερο εντός δύο (2) ετών από την ημερομηνία
εγγραφής τους, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 11 της ανωτέρω Κ.Υ.Α..
Μετά
την ολοκλήρωση των ελέγχων, συντάσσεται σχετική έκθεση ελέγχου με τα
αποτελέσματα αυτών, η οποία υπογράφεται από τους υπαλλήλους που
διενήργησαν τον έλεγχο και τον προϊστάμενο της αρμόδιας τελωνειακής
αρχής ελέγχου, η οποία κοινοποιείται ηλεκτρονικά στις κατά τόπους
τελωνειακές περιφέρειες στις περιπτώσεις μη ικανοποιητικού
αποτελέσματος.
– ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ
Ως έναρξη ισχύος των ειδικότερων οριζομένων στην υπό στοιχεία Α.1018/31.01.2022 Κ.Υ.Α. (Β’440), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με την υπό στοιχεία Α.1043/20.03.2024
Κ.Υ.Α (Β’1859) ορίζεται η ημερομηνία μηχανογραφικής υλοποίησης του
Ε.Κ.Μ.Ε.Α. στο Πληροφοριακό Σύστημα Τελωνειακών Ηλεκτρονικών υπηρεσιών
ICISnet της ΑΑΔΕ και συγκεκριμένα η 29η.03.2024.
– ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ – ΟΔΗΓΙΕΣ
Για
διευκόλυνση των Τελωνειακών Αρχών και των συναλλασσόμενων οικονομικών
φορέων, ως προς την εγγραφή στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α. και τη χορήγηση του
Α.Μ.ΔΙ.Κ.Α.Π. αναφέρεται ότι παρατίθεται Παράρτημα στην υπό στοιχεία Α.1018/31.01.2022 ΚΥΑ (Β’440).
Για
τους εξωτερικούς χρήστες σχετικές οδηγίες εγγραφής στο Ε.Κ.Μ.Ε.Α.. υπό
τον τίτλο «Αναλυτικές οδηγίες για τη χρήση της εφαρμογής» διατίθενται
στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ www.aade.gr στην επιλογή Τελωνεία/Ηλεκτρονικές
Συναλλαγές- e-Customs/ΜΗΤΡΩΟ ΕΚΜΕΑ. Αντίστοιχες αναλυτικές οδηγίες για
τους εσωτερικούς χρήστες είναι διαθέσιμες στο εσωτερικό site της ΑΑΔΕ
στην ηλεκτρονική διαδρομή: Εφαρμογές Τελωνείων → Approvals – Ηλεκτρονική Διαχείριση Αδειών-Εγκρίσεων → Οδηγίες χρήσης e-Υπηρεσιών.
Τέλος,
επισημαίνεται ότι για περαιτέρω πληροφορίες και διευκρινίσεις αναφορικά
με τη λειτουργία της εφαρμογής, παρέχεται υποστήριξη στο Κέντρο
Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων της ΑΑΔΕ στην τηλεφωνική γραμμή 213 162
1000.».
ΙΙ. Στο από 10.4.2024 δελτίο τύπου της Α.Α.Δ.Ε. αναφέρονται:
«ΑΑΔΕ: Νέο ψηφιακό μητρώο παρακολούθησης προϊόντων καπνού
Τέθηκε
σε λειτουργία το «Ενιαίο Κεντρικό Μητρώο Εφοδιαστικής Αλυσίδας καπνού
και βιομηχανοποιημένων καπνών» (ΕΚΜΕΑ), η νέα ψηφιακή εφαρμογή
ηλεκτρονικού μητρώου της ΑΑΔΕ για προϊόντα καπνού.
Η νέα ψηφιακή
εφαρμογή απευθύνεται σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δραστηριοποιούνται
σε προϊόντα καπνού και βιομηχανοποιημένου καπνού και αποσκοπεί στην
αποτελεσματικότερη παρακολούθηση της εφοδιαστικής αλυσίδας καθώς:
• αποτελεί ισχυρό εργαλείο για την πρόληψη και την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου
• συμβάλλει στη διασφάλιση της δημόσιας υγείας και των δημοσίων εσόδων.
Πιο συγκεκριμένα, με την Ε.2023/09-04-2024 Εγκύκλιο του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργου Πιτσιλή, διευκρινίζεται ότι:
•
υποχρέωση εγγραφής στην εφαρμογή έχουν τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που
δραστηριοποιούνται ή θα δραστηριοποιηθούν στην εφοδιαστική αλυσίδα
καπνού και βιομηχανοποιημένων καπνών, με εξαίρεση τους καπνοκαλλιεργητές
και τις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών μεταφοράς. Η εγγραφή τους πρέπει
να έχει ολοκληρωθεί μέχρι και τις 29/6/2024
• οι υπόχρεοι, πριν
την εγγραφή τους στο ΕΚΜΕΑ, πρέπει να εγγραφούν στο Μητρώο
Ιχνηλασιμότητας καπνικών προϊόντων και να λάβουν αναγνωριστικό κωδικό
οικονομικού φορέα. Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται:
α. οι επιχειρήσεις πρώτης μεταποίησης του καπνού,
β. τα πρόσωπα που έχουν εγγραφεί και έχουν λάβει αναγνωριστικό κωδικό οικονομικού φορέα από το Μητρώο Ιχνηλασιμότητας.
Οι
επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο προϊόντων καπνού, πλην
των τσιγάρων και του καπνού για στριφτά τσιγάρα, και είναι υπόχρεοι
εγγραφής στο Μητρώο Ιχνηλασιμότητας από τις 20/5/2024, πρέπει να
ολοκληρώσουν την εγγραφή τους και στο ΕΚΜΕΑ έως και τις 20/8/2024.
Η
εφαρμογή είναι διαθέσιμη μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE (myAADE.gov.gr)
στη διαδρομή: Εφαρμογές > Τελωνειακές Υπηρεσίες > Μητρώο ΕΚΜΕΑ,
όπου παρατίθεται και αναλυτικές οδηγίες για τη χρήση της.
Για
περισσότερες διευκρινίσεις οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με
το Κέντρο Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων της ΑΑΔΕ, στο τηλέφωνο 213 162
1000, τις εργάσιμες ημέρες και ώρες 07:30 – 17:00.».
