Δήλωση απασχόλησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Ε.Φ.Κ.Α., από υπόχρεους εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχους του φορέα που ανέλαβαν υποχρεωτικώς υπακτέα απασχόληση οποτεδήποτε και συνέχισαν να απασχολούνται μέχρι την 1η.3.2024, ή ανέλαβαν υποχρεωτικώς υπακτέα απασχόληση από 1.1.2024 και διέκοψαν την απασχόλησή τους μέχρι την 1η.3.2024
Ι. Στην Κ.Υ.Α. Δ.15/Δ’/14831/26.2.2024 (ΦΕΚ Β’ 1391/1.3.2024) «Απασχόληση εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης» ορίζονται:
«Άρθρο 1
Αντικείμενο – Πεδίο Εφαρμογής
Η παρούσα
εξειδικεύει τα ζητήματα που αφορούν την ανάληψη υποχρεωτικώς υπακτέας
στην ασφάλιση του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης
(e-ΕΦΚΑ) απασχόλησης από εξ ιδίου δικαιώματος συνταξιούχο του e-ΕΦΚΑ:
α. λόγω γήρατος,
β. λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο),
γ. γήρατος λόγω αναπηρίας του ν. 612/1977 (Α’ 164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν,
δ. του τρίτου εδαφίου της περ. α’ της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210) και
ε. από πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης για τις ανωτέρω αιτίες στον e-ΕΦΚΑ.
Άρθρο 2
Καταβολή σύνταξης κατά τη διάρκεια της απασχόλησης – Υποχρέωση καταβολής πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ
1.
Σε περίπτωση ανάληψης υποχρεωτικώς υπακτέας στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ
απασχόλησης από τα πρόσωπα του άρθρου 1, ο e-ΕΦΚΑ συνεχίζει να
καταβάλλει το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης στον
απασχολούμενο συνταξιούχο.
2. Για την ασφάλιση του απασχολούμενου
συνταξιούχου καταβάλλονται οι προβλεπόμενες από τη νομοθεσία
ασφαλιστικές εισφορές σύμφωνα με την ασφαλιστέα απασχόληση και επιπλέον
πόρος μη ανταποδοτικού χαρακτήρα υπέρ e-ΕΦΚΑ. Σε περίπτωση προσώπων που
υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης, η υποχρέωση καταβολής πόρου εκκινεί
την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα της υποβολής της αίτησης
συνταξιοδότησης.
3. Κατ’ εξαίρεση, σε περίπτωση συνταξιούχου
γήρατος, πλην των περ. γ και δ του άρθρου 1, που απασχολείται σε Φορέα
της Γενικής Κυβέρνησης, η σύνταξη αναστέλλεται. Η αναστολή παύει με τη
συμπλήρωση του εξηκοστού δευτέρου (62ου) έτους της ηλικίας του
απασχολούμενου συνταξιούχου ή τη διακοπή της απασχόλησης σε Φορέα της
Γενικής Κυβέρνησης. Κατά τη διάρκεια της αναστολής δεν καταβάλλεται ο μη
ανταποδοτικός πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ.
Άρθρο 3
Ηλεκτρονική υπηρεσία δήλωσης απασχόλησης
1.
Τα πρόσωπα του άρθρου 1 που είναι ήδη συνταξιούχοι ή υποβάλλουν αίτηση
συνταξιοδότησης οφείλουν μέχρι την τελευταία ημέρα του μήνα ανάληψης της
απασχόλησης ή μέχρι την τελευταία ημέρα του μήνα υποβολής της αίτησης
συνταξιοδότησης χωρίς διακοπή της απασχόλησης, να εισέλθουν στην
ηλεκτρονική υπηρεσία δήλωσης απασχόλησης συνταξιούχων του e-ΕΦΚΑ και να
δηλώσουν υπεύθυνα την έναρξη και τα χαρακτηριστικά της απασχόλησής τους.
2.
Η είσοδος πραγματοποιείται κατόπιν αυθεντικοποίησης με τη χρήση των
κωδικών-διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων
Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (taxisnet) ή
με έναν από τους υπόλοιπους τρόπους που ορίζονται στο άρθρο 24 του ν. 4727/2020 (Α’ 184).
3. Στην ηλεκτρονική υπηρεσία δηλώνεται υπεύθυνα:
(α) Η ημερομηνία έναρξης της απασχόλησης ως συνταξιούχος.
(β) Ο τύπος της σύνταξης ή η υποβολή αίτησης για συνταξιοδότηση.
(γ) Η κατηγορία απασχόλησης:
γα. οι μισθωτοί και οι καταβάλλοντες εισφορές σύμφωνα με το άρθρο 38 και την παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016.
γβ. οι μη μισθωτοί (ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενοι) – άρθρο 39 του ν. 4387/2016
γγ. οι αγρότες
γδ. οι μισθωτοί μηχανικοί και έμμισθοι δικηγόροι
γε. οι αμειβόμενοι με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.)
γστ. οι αμειβόμενοι με εργόσημο του π. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
γζ. οι αμειβόμενοι με εργόσημο του π. ΟΓΑ
γη. οι απασχολούμενοι σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης.
γθ. Ειδικές κατηγορίες για τις οποίες δεν υποβάλλεται Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (ΑΠΔ) σε μηνιαία βάση.
γι. Άλλη περίπτωση με βάση τις ανάγκες του Φορέα.
(δ) Η συνδρομή των προϋποθέσεων για εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ για τις κάτωθι κατηγορίες προσώπων:
δα. Τα άτομα με ψυχική αναπηρία του άρθρου 23 του ν. 4488/2017 (Α’ 137).
δβ. Οι συνταξιούχοι του ν. 612/1977 (Α’ 164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν.
δγ. Οι συνταξιούχοι του τρίτου εδαφίου της περ. α’ της παρ. 1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210).
δδ. Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54 του π.δ. 169/2007.
δε.
Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή
σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του
εικοστού τετάρτου (24ου) έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε
βιοποριστική εργασία.
δστ. Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α’ 85).
δζ. Οι συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο).
δη. Απασχολούμενοι σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης με αναστολή σύνταξης, λόγω μη συμπλήρωσης του 62ου έτους της ηλικίας.
Η
εξαίρεση από την καταβολή του πόρου εκκινεί την πρώτη ημέρα του μήνα
εντός του οποίου συντρέχει και λήγει την τελευταία ημέρα του μήνα λήξης
της αιτίας χορήγησής της.
(ε) Η συνδρομή των προϋποθέσεων για εξαίρεση από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ και ειδικότερα:
εα. Οι συνταξιούχοι του π. ΟΓΑ, εφόσον ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του π. ΟΓΑ.
εβ.
Οι συνταξιούχοι των ενταγμένων στον e-ΕΦΚΑ φορέων, συμπεριλαμβανομένου
του Δημοσίου, εφόσον το ετήσιο καθαρό φορολογητέο εισόδημά τους από
απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγροτών, μελισσοκόμων, κτηνοτρόφων,
πτηνοτρόφων και αλιέων δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000)
ευρώ.
εγ. Οι συνταξιούχοι υπέρ των οποίων εκδίδεται Παραστατικό
Παρεχόμενων Υπηρεσιών, οι οποίοι εξαιρούνται από την υποχρέωση ασφάλισης
και καταβολής εισφορών σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 55 του ν. 4509/2017 (Α’ 201) και την παρ. 6 του άρθρου 243 του ν. 4957/2022 (Α’ 141).
4.
Σε περίπτωση μη μισθωτών, ελευθέρων επαγγελματιών και αυτοτελώς
απασχολουμένων, και αγροτών, πριν ή μετά τη δήλωση στην ηλεκτρονική
υπηρεσία απαιτείται και η εγγραφή/επανεγγραφή/μεταβολή στο μητρώο μη
μισθωτών.
5. Τα πρόσωπα του άρθρου 1 υποχρεούνται να δηλώσουν
στην ηλεκτρονική υπηρεσία τη διακοπή της απασχόλησης ή την παύση ισχύος
των προϋποθέσεων εξαίρεσης από την καταβολή εισφορών ή και πόρου. Η
δήλωση υποβάλλεται μέχρι το τέλος του μήνα διακοπής ή παύσης ισχύος των
προϋποθέσεων.
6. Τα πρόσωπα του άρθρου 1 που ανέλαβαν
υποχρεωτικώς υπακτέα απασχόληση οποτεδήποτε και συνεχίζουν να
απασχολούνται μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας ή ανέλαβαν
υποχρεωτικώς υπακτέα απασχόληση από 01.01.2024 και διέκοψαν την
απασχόλησή τους μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας, υποχρεούνται εντός
τεσσάρων (4) μηνών από την έναρξη ισχύος της παρούσας να δηλώσουν την
απασχόλησή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα σύμφωνα με τα ανωτέρω.
Άρθρο 4
Δήλωση της απασχόλησης – Χρηματική κύρωση
1.
Τα πρόσωπα του άρθρου 1 υποχρεούνται να δηλώσουν την έναρξη της
απασχόλησης στον Φορέα, καθώς και τυχόν συνδρομή ιδιότητας που αποκλείει
την επιβολή ασφαλιστικής εισφοράς ή και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, σύμφωνα με
τα οριζόμενα στο άρθρο 3.
2. Παράλειψη της δήλωσης για την έναρξη
της απασχόλησης επιφέρει χρηματική κύρωση ίση με δώδεκα (12) μηνιαίες
κύριες και επικουρικές συντάξεις. Για τον προσδιορισμό του ποσού
λαμβάνεται υπόψη το πληρωτέο ποσό της σύνταξης του μήνα διαπίστωσης της
παράβασης.
3. Η παράλειψη της δήλωσης διαπιστώνεται είτε με
διασταύρωση των στοιχείων των ΑΠΔ και του Μητρώου μη-μισθωτών με την
ηλεκτρονική πλατφόρμα του άρθρου 3, είτε από επιτόπιους ελέγχους.
4.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί παράλειψη υποβολής της δήλωσης της παρ. 1
σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 3 και μη καταβολή ασφαλιστικών
εισφορών ή και πόρου για το διάστημα της απασχόλησης, το αρμόδιο όργανο
του e-ΕΦΚΑ για τον καταλογισμό των ασφαλιστικών εισφορών καταλογίζει τις
ασφαλιστικές εισφορές και το ποσό του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, καθώς και τη
χρηματική κύρωση της παρ. 2.
5. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί
παράλειψη υποβολής της δήλωσης της παρ. 1 σύμφωνα με τα οριζόμενα στο
άρθρο 3, αλλά προκύπτει ότι έχει υποβληθεί ΑΠΔ στην οποία περιλαμβάνεται
ο απασχολούμενος ως συνταξιούχος ή έχει γίνει εγγραφή του
απασχολούμενου συνταξιούχου στο μητρώο μη μισθωτών του e-ΕΦΚΑ,
ανεξαρτήτως εάν έχει καταβληθεί ο πόρος, ο απασχολούμενος συνταξιούχος
ειδοποιείται από τον e- ΕΦΚΑ για την υποχρέωσή του να προβεί στη δήλωση
του άρθρου 4 εντός δεκαπέντε (15) εργασίμων ημερών. Σε περίπτωση μη
συμμόρφωσης επιβάλλεται η χρηματική κύρωση της παρ. 2 από τα όργανα της
παρ. 4.
6. Το ποσό της οφειλής δύναται να αποπληρωθεί με
παρακράτηση έως ενός τετάρτου (1/4) από την κύρια σύνταξη και με
συμψηφισμό σύμφωνα με το άρθρο 46 του ν. 4670/2020 (Α’ 43) από την επικουρική. Άλλως, εισπράττεται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α’ 190).
Άρθρο 5
Διαδικασία είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου από απασχολούμενους συνταξιούχους μισθωτούς και συναφείς κατηγορίες
1.
Οι ασφαλιστικές εισφορές για τους απασχολούμενους συνταξιούχους που
παρέχουν εργασία, για την οποία καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές
σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 38 του ν. 4387/2016,
για τους μισθωτούς μηχανικούς και τους έμμισθους δικηγόρους, καθώς και
για όσους αμείβονται με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών (Δ.Π.Υ.) και
εντάσσονται στις ρυθμίσεις της παρ. 9 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016
ή με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.), καταβάλλονται σύμφωνα
με την κείμενη νομοθεσία, όπως αυτή ισχύει για κάθε ασφαλιστέα
δραστηριότητα.
2. Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ των περ. α, δ και ε της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016,
για τους απασχολούμενους συνταξιούχους της παρ. 1 καταχωρίζεται με
διακριτό τρόπο κατά το σύστημα λειτουργίας του e-ΕΦΚΑ, στην ΑΠΔ που
υποβάλλεται από τον εργοδότη, ή τον αντισυμβαλλόμενο για κάθε
μισθολογική περίοδο, καθώς και για τα δώρα εορτών Πάσχα και
Χριστουγέννων και το επίδομα αδείας. Ο πόρος υπολογίζεται επί των
ασφαλιστέων αποδοχών, όπως προσδιορίζονται για κάθε κατηγορία
ασφαλιστέας απασχόλησης σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, και δηλώνονται
στην υποβαλλόμενη ΑΠΔ.
3. Τα πρόσωπα της περ. ε της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016
καταβάλλουν πόρο υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α. ύψους δέκα τοις εκατό (10%) επί της
καθαρής αξίας του Παραστατικού Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.) για τον
κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών, ο οποίος υπολογίζεται ανά
μήνα, μέχρι των ασφαλιστέων αποδοχών της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας
της παρ. 1 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 για τους αμειβόμενους με ένα Π.Π.Υ. τον μήνα και μέχρι των ασφαλιστέων αποδοχών της έκτης ασφαλιστικής κατηγορίας του άρθρου 39 του ν. 4387/2016, για τους αμειβόμενους με περισσότερα του ενός Π.Π.Υ. τον μήνα.
4.
Ο πόρος συνεισπράττεται με τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές,
ασφαλισμένου και εργοδότη, βαρύνει στο σύνολό του τον απασχολούμενο
συνταξιούχο, παρακρατείται από τις αποδοχές του και αποδίδεται στον
e-ΕΦΚΑ από τον εργοδότη ή τον αντισυμβαλλόμενο εντός των προβλεπόμενων
προθεσμιών για τις ασφαλιστικές εισφορές. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης
καταβολής, ο πόρος επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα από τις κείμενες
διατάξεις πρόσθετα τέλη και βεβαιώνεται και εισπράττεται σύμφωνα με τα
προβλεπόμενα για τις ασφαλιστικές εισφορές.
5. Ο πόρος των περ. α, δ και ε της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016,
όπως ισχύει, για πρόσωπα που έχουν εξαιρεθεί από την υποβολή ΑΠΔ,
υπολογίζεται επί του αθροίσματος των ασφαλιστέων αποδοχών του έτους
(Μισθολογικές περίοδοι Ιανουαρίου έως και Δεκεμβρίου του προηγούμενου
έτους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών των Δώρων Εορτών και Επιδόματος
Αδείας). Ο e-ΕΦΚΑ κατά το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους υπολογίζει
σύμφωνα με τα ανωτέρω τον πόρο. Η εξόφληση της οφειλής γίνεται σε έως
δώδεκα (12) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, και το ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί
να υπολείπεται των πενήντα (50) ευρώ. Κάθε μηνιαία δόση παρακρατείται
από τη σύνταξη ή τις συντάξεις που λαμβάνει ο απασχολούμενος
συνταξιούχος από τον e-ΕΦΚΑ.
Άρθρο 6
Διαδικασία είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου από απασχολούμενους συνταξιούχους μη μισθωτούς και αγρότες
1.
Οι ασφαλιστικές εισφορές για τους απασχολούμενους συνταξιούχους που
ασκούν ελεύθερο επάγγελμα ή αυτοαπασχολούνται σύμφωνα με το άρθρο 39 του ν. 4387/2016 ή ασκούν δραστηριότητα υπακτέα στην ασφάλιση του πρώην Ο.Γ.Α. σύμφωνα με το άρθρο 40 του ν. 4387/2016 καταβάλλονται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, όπως αυτή ισχύει για κάθε ασφαλιστέα δραστηριότητα.
2. Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ των περ. β και γ της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 για τους απασχολούμενους συνταξιούχους της παρ. 1 υπολογίζεται επί του ποσού της ασφαλιστικής κατηγορίας των άρθρων 39 και 40 του ν. 4387/2016 για τον κλάδο κύριας ασφάλισης και λοιπών παροχών και επί του ποσού της ασφαλιστικής κατηγορίας του άρθρου 97 του ν. 4387/2016 για τον κλάδο επικουρικής ασφάλισης, που υπάγεται ο ασφαλισμένος για κάθε κλάδο.
3.
Ο πόρος συνεισπράττεται με τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές και
καταβάλλεται εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών για την καταβολή
ασφαλιστικών εισφορών. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής, ο πόρος
επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα για τις ασφαλιστικές εισφορές πρόσθετα
τέλη, και βεβαιώνεται και επιδιώκεται η είσπραξή του σύμφωνα με τα
προβλεπόμενα για τις ασφαλιστικές εισφορές και δύναται να υπάγεται σε
ρύθμιση. Σε περίπτωση μη καταβολής εισφορών ή και πόρου που αντιστοιχούν
σε δύο (2) μήνες εφαρμόζεται το άρθρο 9.
4. Ειδικά για δικηγόρους, τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από την ελάχιστη αμοιβή ανά δικηγορική πράξη ή παράσταση σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 συμψηφίζονται και με τον οφειλόμενο πόρο.
Άρθρο 7
Διαδικασία είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου από απασχολούμενους συνταξιούχους με εργόσημο
1. Ειδικά για όσους αμείβονται με εργόσημο του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ο πόρος της περ. στ της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016
υπολογίζεται επί του αθροίσματος των ποσών των ονομαστικών τιμών των
εργοσήμων που έχουν εξαργυρωθεί εντός του έτους (Μισθολογικές περίοδοι
Ιανουαρίου έως και Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους). Ο e-ΕΦΚΑ κατά το
πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους υπολογίζει σύμφωνα με τα ανωτέρω τον
πόρο. Η εξόφληση της οφειλής γίνεται σε έως δώδεκα (12) ισόποσες
μηνιαίες δόσεις, και το ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να υπολείπεται των
πενήντα (50) ευρώ. Κάθε μηνιαία δόση παρακρατείται από τις συντάξεις που
λαμβάνει ο απασχολούμενος συνταξιούχος από τον e-ΕΦΚΑ.
2. Ειδικά για τους εργάτες γης που αμείβονται με εργόσημο του πρώην ΟΓΑ, ο πόρος της περ. ζ της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016
υπολογίζεται επί του αθροίσματος των ποσών των εργοσήμων (αμοιβή
εργαζομένου) που έχουν εξαργυρωθεί εντός του έτους. Ο e-ΕΦΚΑ κατά τη
διενέργεια της προβλεπόμενης από το άρθρο 22 του ν. 3863/2010
εκκαθάρισης, προσδιορίζει το ύψος των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών
και το ύψος του οφειλόμενου πόρου. Σε περίπτωση που από την εκκαθάριση
προκύπτει υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών για τον συνταξιούχο,
στις προς εξόφληση μηνιαίες δόσεις βάσει της περ. ε της παρ. 9 του άρθρου 22 του ν. 3863/2010
συνυπολογίζεται το οφειλόμενο από τον πόρο ποσό. Σε περίπτωση που
προκύπτει ποσό προς επιστροφή, αυτό συμψηφίζεται με τον οφειλόμενο πόρο.
Σε περίπτωση μη εξόφλησης κατά την ανωτέρω διαδικασία ακολουθείται η
διαδικασία του άρθρου 9.
Άρθρο 8
Διαδικασία είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου από απασχολούμενους συνταξιούχους σε περίπτωση παράλληλης απασχόλησης
1. Σε περίπτωση παράλληλης απασχόλησης, ο πόρος υπολογίζεται αυτοτελώς για κάθε ασφαλιστέα απασχόληση.
2. Σε περίπτωση πολλαπλής απασχόληση μισθωτού, ο πόρος υπολογίζεται αυτοτελώς για κάθε μισθωτή απασχόληση.
3.
Σε περίπτωση παράλληλης άσκησης μισθωτής και μη μισθωτής απασχόλησης, ο
καθορισμός του ποσού του οφειλόμενου πόρου για τη μη μισθωτή απασχόληση
γίνεται κατά τη διαδικασία εκκαθάρισης. Ο πόρος για τη μη μισθωτή
απασχόληση προσδιορίζεται αυτοτελώς με βάση την ασφαλιστική κατηγορία
στην οποία υπάγεται ο ασφαλισμένος και εξοφλείται σύμφωνα με τα
οριζόμενα στην υπό στοιχεία Δ15/Ε΄710706/423/17-03-2021 (Β’ 1087) απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
4.
Σε περίπτωση παράλληλης άσκησης πολλαπλής μη μισθωτής απασχόλησης ο
πόρος υπολογίζεται σε μηνιαία βάση επί της ασφαλιστικής κατηγορίας στην
οποία υπάγεται ο απασχολούμενος συνταξιούχος.
Άρθρο 9
Διαδικασία παρακράτησης ασφαλιστικών εισφορών και πόρου μη μισθωτών από τη σύνταξη
1.
Σε περίπτωση μη καταβολής των προβλεπομένων στις περ. (β) και (γ) της
παρ. 3 ασφαλιστικών εισφορών ή και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ για διάστημα
μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών, τα ποσά παρακρατούνται από το σύνολο των
καταβαλλόμενων συντάξεων, κύριων και επικουρικών. Οι εισφορές και ο
πόρος βεβαιώνονται στο ΚΕΑΟ και επιδιώκεται η είσπραξή τους σύμφωνα με
τα ισχύοντα για τις ληξιπρόθεσμες εισφορές μη μισθωτών.
2. Όταν
καταστούν ληξιπρόθεσμες οι ασφαλιστικές εισφορές ή και ο πόρος, εφόσον
δεν έχουν ενταχθεί σε ρύθμιση οφειλών της οποίας οι όροι τηρούνται, το
ΚΕΑΟ αναγγέλλει τις οφειλές σε μηνιαία βάση στην αρμόδια υπηρεσία
Πληρωμών Συντάξεων e-ΕΦΚΑ, η οποία μεριμνά για την παρακράτηση του ποσού
της οφειλής από το ποσό των καταβαλλόμενων συντάξεων του επόμενου μήνα
και μέχρι το ύψος της οφειλής.
3. Το παρακρατηθέν ποσό
αποστέλλεται μηνιαίως στο ΚΕΑΟ για την ολική ή μερική εξόφληση της
οφειλής κατά προτεραιότητα. Για την εξόφληση της οφειλής, με τα ανωτέρω
παρακρατηθέντα από τις συντάξεις ποσά και για τον προσδιορισμό των
προσθέτων τελών εκπρόθεσμης εξόφλησης ως ημερομηνία καταβολής λαμβάνεται
η πρώτη ημέρα του μήνα της πληρωμής σύνταξης από την οποία
παρακρατήθηκαν αυτά.
Άρθρο 10
Ειδικές προβλέψεις για πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης
1.
Υπόχρεοι καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ σε
περίπτωση απασχόλησης σύμφωνα με τα άρθρα 5 έως 8 της παρούσας είναι και
τα πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης στον e-ΕΦΚΑ. Η
υποχρέωση καταβολής εκκινεί από την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα
υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
2. Σε περίπτωση
συνταξιοδότησης, εάν βάσει των ανωτέρω προκύπτει υποχρέωση παρακράτησης
επιπλέον εισφορών ή και πόρου από τη σύνταξη, τα ποσά παρακρατούνται από
τα αναδρομικά συντάξεων ή από τις καταβαλλόμενες συντάξεις.
3.
Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης συνταξιοδότησης ή μεταγενέστερης
ημερομηνίας έναρξης συνταξιοδότησης από την πρώτη του επόμενου μήνα
υποβολής της αίτησης, τα τυχόν ποσά πόρου που έχουν καταβληθεί
θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθέντα, και επιστρέφονται σύμφωνα με τα
προβλεπόμενα στο άρθρο 104 του ν. 4387/2016 και την υπό στοιχεία Δ.15/Δ’/90598/11.11.2021 (Β’ 5404) απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Άρθρο 11
Διαδικασία επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντος πόρου
1. Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ σε ετήσια βάση δεν μπορεί να υπερβαίνει το δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης του άρθρου 7 του ν. 4387/2016,
όπως εκάστοτε ισχύει. Το ανώτατο ετήσιο όριο του επιβαλλόμενου πόρου
ισχύει για το σύνολο των ασφαλιστέων απασχολήσεων του συνταξιούχου.
2.
Με εκκαθαριστική διαδικασία που διενεργείται ετησίως από τον e-ΕΦΚΑ
προσδιορίζονται ποσά πλέον του ορίου της παρ. 1 που έχουν επιβληθεί στον
ασφαλισμένο, τα οποία διαγράφονται ή επιστρέφονται εφόσον έχουν
εξοφληθεί σύμφωνα με το άρθρο 104 του ν. 4387/2016 και την υπό στοιχεία Δ.15/Δ’/90598/11.11.2021 (Β’5404) απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
3. Για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέντος πόρου από πρόσωπα των περ. α, δ και ε της παρ. 3 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016 υποβάλλεται αίτηση στον e- ΕΦΚΑ από τον δικαιούχο.
4.
Σε κάθε περίπτωση τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά σύμφωνα με τα
άρθρα 5 έως 8 ή παρακρατηθέντα ποσά από την σύνταξη επιστρέφονται
σύμφωνα με τα προβλεπόμενα για τις αχρεωστήτως καταβληθείσες εισφορές.
Η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 26 Φεβρουαρίου 2024».
ΙΙ. Στις ερωταπαντήσεις του Ε.Φ.Κ.Α. για τη δήλωση απασχόλησης των συνταξιούχων όπως και για την ασφάλιση και τις εισφορές συνταξιούχων με μη μισθωτή απασχόληση (ενημέρωση 1.5.2024) αναφέρονται:
«Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων
1) Τι πρέπει να κάνω ως απασχολούμενος συνταξιούχος;
Ως
απασχολούμενος συνταξιούχος θα πρέπει να υποβάλλετε σχετική δήλωση στην
ιστοσελίδα του e-ΕΦΚΑ μέσω της υπηρεσίας «Δήλωση Απασχόλησης
Συνταξιούχων».
Η είσοδος στην Ηλεκτρονική Πλατφόρμα
πραγματοποιείται με τη χρήση των κωδικών taxisnet και την δήλωση του
ΑΜΚΑ σας. Στην πλατφόρμα δηλώνεται τόσο η ημερομηνία ανάληψης της
απασχόλησης, όσο και η συνδρομή προϋποθέσεων για την εξαίρεση από την
καταβολή πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ ή και από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών.
2) Ασκώ πολλαπλή εργασία σε πέραν του ενός εργοδότη πώς το δηλώνω;
Όταν
πρόκειται για απασχόληση με την ίδια ιδιότητα (μισθωτός, μη μισθωτός
κτλ), αρκεί να υποβληθεί δήλωση για το χρονικό διάστημα για το οποίο ο
συνταξιούχος απασχολείται γενικά, άσχετα με το πλήθος των εργοδοτών.
3) Διακοπτόμενη εργασία ανά διαστήματα πώς τη δηλώνω;
Στην ηλεκτρονική υπηρεσία προβλέπεται η δήλωση διακοπής απασχόλησης, η οποία περιγράφεται στις οδηγίες χρήσης
4)
Είμαι εργαζόμενη συνταξιούχος& πολύτεκνη και λόγω απαλλαγής
εισφορών 10% ανοίγει πεδίο σε κάποιες περιπτώσεις. Το τσεκάρω,ωστόσο
εμφανίζεται πεδίο για να συμπληρώσω διάστημα από-έως.Τι συμπληρώνω σε
αυτό το πεδίο καθώς διαφορετικά δεν προχωράει η αίτηση;
Η
συμπλήρωση των ημερομηνιών από – έως είναι υποχρεωτική για την δήλωση
υπαγωγής στις εξαιρέσεις α. Άτομο με ψυχική αναπηρία του άρθρου 23 του ν. 4488/2017
(Α’ 176) και ε. Πολύτεκνος με το ένα τουλάχιστον εκ των τέκνων να είναι
ανήλικο ή να σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη
συμπλήρωση του εικοστού τετάρτου (24ου) έτους της ηλικίας του ή είναι
ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία της παραγράφου 5 του άρθρου 114 ν. 5078/2023.
5)
Έχω καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης. Σήμερα υπέβαλα δήλωση εργασίας
και εκ παραδρομής δήλωσα ότι είμαι ήδη συνταξιούχος ενώ έπρεπε να δηλώσω
ότι έχω κάνει αίτηση συνταξιοδότησης. Η πλατφόρμα δεν μου επιτρέπει να
κάνω νέα αίτηση και δεν δίνεται η δυνατότητα επεξεργασίας της
υφιστάμενης. Τι μπορεί να γίνει για να τη διορθώσω;
Εφόσον
συντρέχουν ουσιαστικοί λόγοι για την μεταβολή, προτείνεται η δήλωση
διακοπής απασχόλησης την ίδια ημέρα με αυτήν που καταχωρήθηκε ως έναρξη
για την συγκεκριμένη δήλωση και η υποβολή νέας δήλωσης με τα ορθά
στοιχεία
Ασφάλιση – Εισφορές Συνταξιούχων με Μη Μισθωτή Απασχόληση
1)
Είμαι συνταξιούχος εξ ιδίου δικαιώματος και απασχολούμαι ως μη μισθωτός
(Ελεύθερος Επαγγελματίας, Αυτοαπασχολούμενος, Αγρότης, Εργάτης Γης
π.ΟΓΑ). Τι αλλάζει με τις νέες διατάξεις από 1/1/2024;
Από
1/1/2024 καταβάλλεται το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης που
δικαιούσθε από τον φορέα, χωρίς την περικοπή (30%), λόγω της απασχόλησής
σας μετά την συνταξιοδότηση και θεσπίζεται πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ που πρέπει
να καταβάλλετε μαζί με τις εισφορές σας, αν δεν ανήκετε στις
περιπτώσεις που εξαιρούνται από την καταβολή του. (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
2)
Έχω υποβάλει αίτηση για σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος και συνεχίζω να
απασχολούμαι ως μη μισθωτός (Ελεύθερος Επαγγελματίας,
Αυτοαπασχολούμενος). Από πότε θα καταβάλλω πόρο; Μετά την έκδοση
απόφασης συνταξιοδότησης;
Στις σχετικές διατάξεις για την
καταβολή πόρου από 1/1/2024 εμπίπτουν και οι αιτηθέντες σύνταξη εξ ιδίου
δικαιώματος. Θα καταβάλλετε τον πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ από τον επόμενο μήνα
υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης. (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
3) Τι είναι ο πόρος; Τα ποσά που καταβάλλονται για τον πόρο αξιοποιούνται για προσαύξηση της σύνταξης;
Ο
πόρος που καταβάλλεται από 1/1/2024 είναι ποσό μη ανταποδοτικού
χαρακτήρα υπέρ e- ΕΦΚΑ και δεν αξιοποιείται για την προσαύξηση του ποσού
της σύνταξης. (Εγκύκλιος 10/2024)
4) Ποιοι εξαιρούνται από την καταβολή του πόρου;
Οι
κάτωθι περιπτώσεις απασχολούμενων συνταξιούχων εξαιρούνται από την
καταβολή πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ και καταβάλουν ΜΟΝΟ τις προβλεπόμενες
ασφαλιστικές εισφορές λόγω της υποχρεωτικής υπαγωγής στην ασφάλιση του
Φορέα:
α) Άτομα με ψυχική αναπηρία του άρθρου 23, του ν. 4488/2017 (Α’ 137).
β) Συνταξιούχοι του ν. 612/1977 (Α’ 164) και των διατάξεων που παραπέμπουν σε αυτόν.
γ) Συνταξιούχοι του τρίτου εδαφίου της περ. α’, της παρ. 1, των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (Α’ 210).
δ) Όσοι λαμβάνουν το εξωϊδρυματικό επίδομα ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54, του π.δ. 169/2007.
ε)
Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή
σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του
εικοστού τετάρτου (24ου) έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε
βιοποριστική εργασία.
στ) Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3, του άρθρου 4, του ν. 4387/2016 (Α’ 85)
ζ) Συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας (από κοινή νόσο, εργατικό ατύχημα, ατύχημα εκτός εργασίας, επαγγελματική νόσο). (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
5)
Εκτός από την καταβολή πόρου, έχω κάποια άλλη υποχρέωση, εφόσον
απασχολούμαι μετά την συνταξιοδότηση ή την υποβολή αίτησης
συνταξιοδότησης, ως μη μισθωτός (Ελεύθερος Επαγγελματίας,
Αυτοαπασχολούμενος, Αγρότης, Εργάτης Γης π.ΟΓΑ);
Ναι. Όλοι οι
συνταξιούχοι που συνεχίζουν να απασχολούνται ή θα ξεκινήσουν να
απασχολούνται υποχρεούνται να δηλώσουν την έναρξη της απασχόλησής τους
έως το τέλος του μήνα έναρξης της απασχόλησης, στην ηλεκτρονική υπηρεσία
«Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων» που λειτουργεί στον ιστότοπο του
e-ΕΦΚΑ, και όπου έχουν αναρτηθεί και σχετικές οδηγίες.
Επιπλέον δηλώνουν
– την απασχόλησή τους και το είδος αυτής
– την ενδεχόμενη αιτία εξαίρεσής τους από την καταβολή πόρου ή και εισφορών.
Η μη υποβολή δήλωσης επιφέρει κυρώσεις ποσού 12 μηνιαίων συντάξεων (κύρια και επικουρική) (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
6)
Συνεχίζω να ασκώ την ίδια δραστηριότητα για 15 έτη, πριν και μετά την
συνταξιοδότησή μου. Έως πότε πρέπει να το δηλώσω στην ηλεκτρονική
υπηρεσία;
Όσοι ασκούσαν ήδη δραστηριότητα μη μισθωτού ως
συνταξιούχοι έως την 1/3/2024 ή άσκησαν από 1/1/2024 και την διέκοψαν
έως 1/3/2024, υποχρεούνται να υποβάλλουν εντός 4 μηνών (έως 30/6/2024)
δήλωση απασχόλησης στην ηλεκτρονική υπηρεσία στην ηλεκτρονική υπηρεσία
«Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων» που λειτουργεί στον ιστότοπο του
e-ΕΦΚΑ, και όπου έχουν αναρτηθεί και σχετικές οδηγίες.
7)
Είμαι συνταξιούχος λόγω χηρείας και θέλω να απασχοληθώ. Εμπίπτω στη
σχετική διάταξη για καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και πόρου;
Όχι,
στη διάταξη για την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και πόρου εμπίπτουν
μόνο απασχολούμενοι συνταξιούχοι εξ ιδίου δικαιώματος. (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
8) Έχω υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης λόγω γήρατος και συνεχίζω να εργάζομαι. Θα καταβάλλω πόρο;
Ναι,
εφόσον έχετε υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης λόγω γήρατος στον e-ΕΦΚΑ,
έχετε υποχρέωση να καταβάλλετε πόρο από την πρώτη ημέρα του επόμενου
μήνα υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης, εφόσον συνεχίζετε να
ασφαλίζεστε λόγω της ασκούμενης δραστηριότητάς σας ως Μη Μισθωτός. (Εγκύκλιος 10/2024)
9)
Είμαι συνταξιούχος λόγω αναπηρίας και συνεχίζω να εργάζομαι ως μη
μισθωτός. Δεδομένου ότι εξαιρούμαι από την καταβολή πόρου, έχω υποχρέωση
να δηλώσω την εργασία μου στην ηλεκτρονική υπηρεσία;
Ναι,
έχετε υποχρέωση να δηλώσετε την απασχόληση/δραστηριότητά σας στην
ηλεκτρονική υπηρεσία, παρόλο που είστε συνταξιούχος λόγω αναπηρίας και
να δηλώσετε την εξαίρεσή σας από την καταβολή πόρου. (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
10) Είμαι συνταξιούχος αναπηρίας και απασχολούμαι ως μη μισθωτός. Πρέπει να σας ενημερώσω προκειμένου να μην καταβάλω τον πόρο;
Ως
συνταξιούχος αναπηρίας που απασχολείστε και ασφαλίζεστε ως μη μισθωτός,
πρέπει να εισέλθετε στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Δήλωση Απασχόλησης
Συνταξιούχων» που είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ και να
δηλώσετε:
– την απασχόλησή σας και το είδος αυτής
– την ημερομηνία έναρξης
– την ενδεχόμενη αιτία εξαίρεσής σας από την καταβολή πόρου
Δεδομένου
ότι για τον προσδιορισμό των υπόχρεων στην καταβολή πόρου διενεργείται
αυτοματοποιημένα διασταύρωση των στοιχείων μητρώου συνταξιούχων και
ενεργών μη μισθωτών ασφαλισμένων θα απαιτηθεί η προσκόμιση
δικαιολογητικών ΜΟΝΟ εφόσον ζητηθούν.
Η μη υποβολή δήλωσης επιφέρει κυρώσεις ποσού 12 μηνιαίων συντάξεων (κύρια και επικουρική) (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
11)
Είμαι συνταξιούχος του π. ΟΓΑ και συνεχίσω να εργάζομαι ως αγρότης.
Σήμερα, λόγω της συνταξιοδότησής μου, δεν καταβάλω εισφορές. Υποχρεούμαι
να καταβάλλω πόρο; Πρέπει να ενημερώσω τον e-ΕΦΚΑ για την απασχόλησή
μου;
Ως συνταξιούχος του π. ΟΓΑ που συνεχίζετε να
απασχολείστε ως αγρότης, εξαιρείστε από την καταβολή εισφορών και πόρου,
όμως, έχετε υποχρέωση να δηλώσετε στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Δήλωση
Απασχόλησης Συνταξιούχων» που είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr), τα κάτωθι:
– την απασχόλησή σας και το είδος αυτής
– την ημερομηνία έναρξης
– την αιτία εξαίρεσής σας από την καταβολή εισφορών και πόρου (Εγκύκλιος 10/2024)
12)
Είμαι συνταξιούχος π. ΟΓΑ και συνεχίζω με την δραστηριότητα του αγρότη
ειδικού καθεστώτος. Υποβάλλω δήλωση απασχόλησης ; Υποχρεούμαι στην
ασφάλιση και την καταβολή εισφορών ή και πόρου από 1/1/2024; Αν είμαι
στο κανονικό καθεστώς ή απλά δηλώνω αγροτικά εισοδήματα αλλάζει κάτι;
Ως
συνταξιούχος του π. ΟΓΑ – αγρότης ειδικού καθεστώτος, εφόσον
αποκομίζετε εισόδημα από αγροτική-επιχειρηματική δραστηριότητα, έχετε
υποχρέωση να δηλώσετε στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Δήλωση Απασχόλησης
Συνταξιούχων» που είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ, τα κάτωθι:
– την απασχόλησή σας και το είδος αυτής
– την ημερομηνία έναρξης
– την αιτία εξαίρεσής σας από την καταβολή εισφορών και πόρου (Εγκύκλιος 10/2024)
Ειδικότερα
για την περίπτωσή σας προβλέπεται, ότι ως συνταξιούχος του π.ΟΓΑ που
συνεχίζετε την απασχόλησή σας ως αγρότης και μετά την συνταξιοδότησης
σας, εξαιρείστε από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών και πόρου.
Επισημαίνεται
ότι κριτήριο για την υποχρέωση δήλωσης απασχολούμενου συνταξιούχου
αποτελεί η δήλωση εισοδήματος από αγροτική δραστηριότητα και όχι ο
φορολογικός χαρακτηρισμός αγρότης ειδικού ή κανονικού καθεστώτος. (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
13)
Είμαι συνταξιούχος του Δημοσίου και έχω εισοδήματα από αγροτική
δραστηριότητα. Έως σήμερα δεν καταβάλω εισφορές. Υποχρεούμαι να
καταβάλλω πόρο; Πρέπει να ενημερώσω τον e-ΕΦΚΑ για την απασχόλησή μου;
Αλλάζει κάτι αν είμαι αγρότης ειδικού ή κανονικού καθεστώτος ή απλά δηλώνω εισοδήματα αγρότη;
Ως
συνταξιούχος του Δημοσίου (ή οποιουδήποτε άλλου Φ.Κ.Α πλην ΟΓΑ) που
έχετε εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα έχετε υποχρέωση
να εισέλθετε στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Δήλωση Απασχόλησης
Συνταξιούχων» που είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ (www.efka.gov.gr) και να δηλώσετε:
– την απασχόλησή σας και το είδος αυτής
– την ημερομηνία έναρξης
– την ενδεχόμενη αιτία εξαίρεσής σας από την καταβολή πόρου ή ασφαλιστικών εισφορών και πόρου
Ειδικότερα
για την περίπτωσή σας, ως συνταξιούχος άλλου Φορέα πλην ΟΓΑ και με την
προϋπόθεση ότι το ετήσιο εισόδημά σας από απασχόλησή σας στον αγροτικό
τομέα (ως αγρότης, μελισσοκόμος, κτηνοτρόφος, πτηνοτρόφος ή αλιέας) δεν
υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ, εξαιρείστε από την
καταβολή εισφορών και πόρου.
Η μη υποβολή δήλωσης επιφέρει κυρώσεις ποσού 12 μηνιαίων συντάξεων (κύρια και επικουρική)
Επισημαίνεται
ότι κριτήριο για την υποχρέωση δήλωσης απασχολούμενου συνταξιούχου
αποτελεί η δήλωση εισοδήματος από αγροτική δραστηριότητα και όχι ο
φορολογικός χαρακτηρισμός αγρότης ειδικού ή κανονικού καθεστώτος. (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
14)
Είμαι συνταξιούχος απασχολούμενος ως μη μισθωτός (Ελεύθερος
Επαγγελματίας) και καταβάλλω εισφορές στην 1η ασφαλιστική κατηγορία για
κλάδο σύνταξης, υγείας και για ανεργία. Ποιο θα είναι το ποσό για «πόρο»
που θα πληρώνω;
Ο πόρος υπέρ e-ΕΦΚΑ τον οποίο θα καταβάλλετε
ανέρχεται στο πενήντα τοις εκατό (50%) επί της ασφαλιστικής κατηγορίας
κύριας ασφάλισης στην οποία υπάγεστε και υπολογίζεται στην εισφορά του
κλάδου σύνταξης.
Για την περίπτωσή σας, ο πόρος για κάθε μήνα του
έτους 2024 θα είναι 87,92€ δεδομένου ότι η εισφορά κλάδου σύνταξης στην
1η ασφαλιστική κατηγορία για το έτος 2024 είναι 175,83€. (Εγκύκλιος 10/2024)
15)
Είμαι συνταξιούχος απασχολούμενος ως μη μισθωτός (Αυτοαπασχολούμενος),
και καταβάλλω εισφορές στην 1η ασφαλιστική κατηγορία για κλάδο σύνταξης,
υγείας, επικουρικής ασφάλισης και για ανεργία. Ποιο θα είναι το ποσό
για «πόρο» που θα πληρώνω;
Στις περιπτώσεις υπαγωγής του
ασφαλισμένου και στην επικουρική ασφάλιση, ο πόρος που καταβάλλεται
είναι ύψους σαράντα τοις εκατό (40%)επί της ασφαλιστικής κατηγορίας
κύριας ασφάλισης στην οποία υπάγεται και σαράντα τοις εκατό (40%) επί
της ασφαλιστικής κατηγορίας επικουρικής ασφάλισης στην οποία υπάγεται.
Συνεπώς
στην περίπτωσή σας, δεδομένου ότι έχετε καταταχθεί στην 1η ασφαλιστική
κατηγορία, ο πόρος που θα καταβάλλετε για κάθε μήνα του έτους 2024 είναι
70,33 € για τον κλάδο σύνταξης και 17,70 € για τον κλάδο επικουρικής
ασφάλισης καθώς η εισφορά κλάδου σύνταξης στην 1η ασφαλιστική κατηγορία
είναι 175,83€ και της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας του κλάδου επικουρικής
ασφάλισης είναι 44,24€. (Εγκύκλιος 10/2024)
16) Είμαι συνταξιούχος απασχολούμενος ως μη μισθωτός. Πώς θα ενημερωθώ για τον πόρο που πρέπει να καταβάλλω και πως τον πληρώνω;
Θα
ενημερώνεστε για το ποσό του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ με το μηνιαίο
ειδοποιητήριο πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών, στο οποίο, θα
περιλαμβάνεται και το ποσό του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ για κάθε μήνα ασφάλισής
σας. Ο πόρος θα αποτυπώνεται διακριτά για τους κλάδους σύνταξης και
επικουρικής ασφάλισης στα πεδία με τη λεκτική περιγραφή «Πόρος Σύνταξης
ν.5078/2023» και «Πόρος Επικουρικής ν.5078/2023».
Ο
πόρος περιλαμβάνεται στο «Πληρωτέο Ποσό» του ειδοποιητηρίου το οποίο
εξοφλείται κατά τα γνωστά με τον κωδικό πληρωμής RF σε όλες τις τράπεζες
και στα ΕΛΤΑ μέσω του Διατραπεζικού Συστήματος (ΔΙΑΣ), με εντολή
πληρωμής ή με άμεση χρέωση λογαριασμού (πάγια εντολή). Σε περίπτωση
εκπρόθεσμης πληρωμής επιβαρύνεται με τις προβλεπόμενες προσαυξήσεις όπως
και οι εισφορές. (Εγκύκλιος 10/2024)
17)
Είμαι συνταξιούχος με ηλικία κάτω των 62 ετών και λόγω της απασχόλησής
μου σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, ανεστάλη η σύνταξή μου. Υποχρεούμαι
στην καταβολή πόρου;
Όχι. Για όσο χρονικό διάστημα
συνεχίζετε την απασχόλησή σας σε Φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, και δεν
έχετε συμπληρώσει το εξηκοστό δεύτερο (62ο) έτος της ηλικίας σας, δεν
υποχρεούστε σε καταβολή πόρου. (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
18)
Είμαι συνταξιούχος ΕΦΚΑ και λόγω της άσκησης ελ. επαγγέλματος εκδίδεται
ειδοποιητήριο πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών από 1/1/2024 που
περιλαμβάνει εισφορές και πόρο. Ποιές είναι οι συνέπειες αν δεν εξοφλήσω
τις εισφορές μου;
Οι ληξιπρόθεσμες εισφορές βεβαιώνονται στο
ΚΕΑΟ και ακολούθως παρακρατούνται από το ποσό των καταβαλλόμενων
συντάξεων (κύριας και επικουρικής) και μέχρι το ύψος της οφειλής. (Εγκύκλιος 10/2024)
19)
Είμαι συνταξιούχος του π. ΙΚΑ και απασχολούμαι ως εργάτης γης
αμειβόμενος με εργόσημο του π. ΟΓΑ. Αλλάζει κάτι με τις εισφορές που θα
καταβάλλω; Θα καταβάλω και πόρο;
Ως συνταξιούχος του π.ΙΚΑ
(άλλου Φορέα πλην ΟΓΑ) που απασχολείστε ως εργάτης γης, αμειβόμενος με
εργόσημο του π. ΟΓΑ, καταβάλλετε τις ασφαλιστικές εισφορές της παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 3863/2010
(Α’ 115) μετά τυχόν συνεισπραττομένων εισφορών. Ειδικότερα, πέραν των
εισφορών που παρακρατούνται (10%) κατά την εξαργύρωση των εργοσήμων και
τυχόν υπόλοιπου οφειλόμενου ποσού εισφορών που θα προκύψει από την
ετήσια εκκαθάριση εργοσήμων, θα καταβάλλετε και πόρο υπέρ e-ΕΦΚΑ ύψους
δέκα τοις εκατό (10%) επί της αξίας των αμοιβών που λάβατε με εργόσημο
στο έτος απασχόλησής σας. Η αναζήτηση και καταβολή του ποσού που
αντιστοιχεί στον πόρο θα πραγματοποιείται μετά την ετήσια εκκαθαριστική
διαδικασία εργοσήμων. (Εγκύκλιος 1/2024 και 10/2024)
20)
Είμαι συνταξιούχος εξ ιδίου δικαιώματος από το π.ΕΤΑΑ –ΤΑΝ ως
Δικηγόρος και συνεχίζω να απασχολούμαι ως μη μισθωτός δικηγόρος.
Δεδομένου ότι σύμφωνα με τα προβλεπόμενα θα καταβάλω και ποσό για πόρο,
ερωτώ αν τα ποσά από γραμμάτια προείσπραξης ΔΣ λαμβάνονται υπόψη για την
εξόφλησή του.
Ναι, τα ποσά που διαβιβάζονται στον e-ΕΦΚΑ και αφορούν γραμμάτια προείσπραξης ΔΣ συμψηφίζονται και με τον οφειλόμενο πόρο. (Εγκύκλιος 10/2024)
21)
Είμαι συνταξιούχος και απασχολούμαι ως μισθωτός. Παράλληλα θέλω να
απασχοληθώ και ως μη μισθωτός. Θα καταβάλλω επιπλέον εισφορές ή αρκούν
οι καταβολές εισφορών για τη μισθωτή απασχόληση; Θα καταβάλλω επιπλέον
πόρο ή ο πόρος που θα καταβληθεί για τη Μισθωτή απασχόληση θα
συμψηφίζεται με τον πόρο από την μη μισθωτή απασχόληση;
Ως συνταξιούχος που, πέραν της μισθωτής σας απασχόλησης, θα απασχοληθείτε και ως μη μισθωτός, εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο άρθρο 36 του ν. 4387/2016 μόνο ως προς την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών. Όμως ο πόρος καταβάλλεται αυτοτελώς για την κάθε ασφαλιστέα δραστηριότητα.
Επομένως,
ο προσδιορισμός του πόρου γίνεται αυτοτελώς για την ασφάλιση μη
μισθωτού και δεν λαμβάνεται υπόψη το ποσό που έχει καταβληθεί ως πόρος
λόγω της μισθωτής απασχόλησης.
Δεδομένου ότι στις περιπτώσεις
παράλληλης άσκησης μισθωτής και μη μισθωτής δραστηριότητας διενεργείται
εκκαθαριστική διαδικασία το προβλεπόμενο ποσό πόρου θα προσδιορίζεται
και θα αναζητείται με την ολοκλήρωση της εκκαθαριστικής διαδικασίας. (Εγκύκλιος 10/2024)
22)
Είμαι συνταξιούχος εξ ιδίου δικαιώματος λόγω γήρατος και απασχολούμαι
ως ελεύθερος επαγγελματίας και ως μισθωτός. Δεδομένου ότι θα καταβάλλω
πόρο για κάθε δραστηριότητα, υπάρχει κάποιο ανώτατο συνολικό όριο;
Ναι.
Το συνολικό καταβαλλόμενο ετησίως (ανώτατο όριο), από τον συνταξιούχο,
ποσό πόρου, για κάθε απασχόληση που υπάγεται υποχρεωτικά στην ασφάλιση
του e-ΕΦΚΑ (μισθωτού και μη μισθωτού), δεν μπορεί να υπερβεί το
δωδεκαπλάσιο του εκάστοτε ισχύοντος ποσού της εθνικής σύνταξης.
Δεδομένου λοιπόν ότι, από 1/1/2024, το ποσό της εθνικής σύνταξης
διαμορφώθηκε σε 426,17 €, το ανώτατο όριο του πόρου σε ετήσια βάση για
κάθε υπόχρεο απασχολούμενο συνταξιούχο, καθορίζεται αντιστοίχως σε
5.114,04 ευρώ (426,17€ x 12). (Εγκύκλιος 10/2024)
23)
Είμαι συνταξιούχος ΕΦΚΑ και εκμεταλλεύομαι τουριστικά καταλύματα με
ατομική επιχείρηση. Έχω υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών και
πόρου;
Με το ισχύον από 1/1/2024 καθεστώς ασφάλισης
ιδιοκτητών τουριστικών καταλυμάτων, υπάγεστε στην υποχρεωτική ασφάλιση
του e-ΕΦΚΑ βάσει διατάξεων π.ΟΑΕΕ, ενώ εξαιρείστε από αυτήν και υπάγεστε
στην υποχρεωτική ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ βάσει διατάξεων π.ΟΓΑ εφόσον η
συνολική δυναμικότητα των τουριστικών καταλυμάτων σας δεν υπερβαίνει τον
αριθμό των δέκα (10) δωματίων και ταυτόχρονα είστε εγγεγραμμένος στο
Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΑΕ) του Υπουργείου
Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με την ιδιότητα του κατά κύριο
επάγγελμα αγρότη. Συνεπώς, υποχρεούστε στην καταβολή εισφορών (Ελ.
Επαγγελματιών ή Αγροτών) και πόρου εφόσον δεν εμπίπτετε στις περιπτώσεις
εξαίρεσης από τη καταβολή αυτού.
Επισημαίνεται ότι η μη υποβολή δήλωσης επιφέρει κυρώσεις ποσού 12 μηνιαίων συντάξεων (κύρια και επικουρική)
24) Είμαι συνταξιούχος του π.ΟΓΑ και εκμεταλλεύομαι τουριστικά καταλύματα. Έχω υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ;
–
Για την χρονική περίοδο από 1/1/2017 -31/12/2023 ως συνταξιούχος π. ΟΓΑ
που εκμεταλλεύεστε τουριστικά καταλύματα τα οποία λειτουργούν είτε
βάσει Ειδικού Σήματος Λειτουργίας είτε είχαν υπαχθεί στο καθεστώς
γνωστοποίησης του ν. 4442/2016 και ανεξαρτήτως της δυναμικότητας (αριθμού δωματίων), έχετε υποχρέωση καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών που προβλέπονται στο άρθρο 39 του ν. 4387/2016
(εισφορές αυτοτελώς απασχολούμενων και ελευθέρων επαγγελματιών) και στο
άρθρο 41 παρ. 2 και 4 του ίδιου νόμου (ασφαλιστικές εισφορές
υγειονομικής περίθαλψης).
– Για την χρονική περίοδο από 1/1/2024
και μετά, εφόσον ως συνταξιούχος του π. ΟΓΑ εκμεταλλεύεστε τουριστικά
καταλύματα δυναμικότητας έως και δέκα (10) δωματίων και παράλληλα είστε
εγγεγραμμένος στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων με την
ιδιότητα του κατ’ επάγγελμα αγρότη, έχετε υποχρέωση καταβολής εισφορών
Αγροτών (άρθρο 40 και 41 παρ. 5 του ν. 4387/2016) και καταβολής πόρου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, εφόσον δεν εμπίπτετε στις περιπτώσεις εξαίρεσης από τη καταβολή αυτού.
–
Αν από 1/1/2024 ως συνταξιούχος του π. ΟΓΑ εκμεταλλεύεστε τουριστικά
καταλύματα δυναμικότητας έως και δέκα (10) δωματίων αλλά δεν είστε
εγγεγραμμένος στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων με την
ιδιότητα του κατ’ επάγγελμα αγρότη, έχετε υποχρέωση καταβολής εισφορών
Ελεύθερων Επαγγελματιών (άρθρα 39 και 41 παρ.2 ν. 4387/2016 και καταβολής πόρου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, εφόσον δεν εμπίπτετε στις περιπτώσεις εξαίρεσης από τη καταβολή αυτού.
25)
Είμαι συνταξιούχους άλλου φορέα κύριας ασφάλισης εκτός του π. ΟΓΑ και
αποκομίζω εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα. Έχω
υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ;
Διακρίνονται οι ακόλουθες υποπεριπτώσεις:
–
α) Εάν έχετε καταστεί συνταξιούχος φορέα κύριας ασφάλισης εκτός του π.
ΟΓΑ, πριν την 13η Μαΐου 2016 δηλαδή, πριν την ημερομηνία δημοσίευσης του
ν. 4387/2016,
αποκομίζατε πριν την συνταξιοδότησή σας εισόδημα από άσκηση αγροτικής
επιχειρηματικής δραστηριότητας και συνεχίζετε να απασχολείστε και μετά
την 1-1-2017, έχετε υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ, από 1-3-2022, υπό
την προϋπόθεση ότι το καθαρό ετήσιο εισόδημα που αποκομίζετε από άσκηση
αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας υπερβαίνει το ποσό των 10.000
ευρώ.
– β) Εάν έχετε καταστεί συνταξιούχος φορέα κύριας ασφάλισης
εκτός του π. ΟΓΑ, μετά την 13η Μαΐου 2016 και αποκομίζετε εισόδημα από
άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας, έχετε υποχρέωση
ασφάλισης υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
→ Από 1-1-2017, εφόσον το
καθαρό εισόδημα που αποκομίζετε από άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής
δραστηριότητας υπερβαίνει το ποσό των 4.923,12€ (5.415,26€ για το έτος
2019).
→ Από 1-6-2020, εφόσον το καθαρό εισόδημα που αποκομίζετε από
άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας υπερβαίνει το ποσό των
10.000€.
Επισημαίνεται ότι από 1/1/2024 ότι εφόσον έχετε
υποχρέωση ασφάλισης στον e-ΕΦΚΑ έχετε και υποχρέωση καταβολής πόρου
σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 114 του ν. 5078/2023, εφόσον δεν εμπίπτετε στις περιπτώσεις εξαίρεσης από τη καταβολή αυτού.».
