Υποβολή δήλωσης αποθεμάτων μετάταξης για επιχειρήσεις που μετατάσσονται κατά την 1η του έτους από το κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. στο απαλλασσόμενο και αντίστροφα.
Ι. Στο άρθ. 44 του Κ.Φ.Π.Α. (ν.5144/2024) ορίζονται:
«Άρθρο 44. Ειδικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων
1. Δύνανται να απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και
καταβολής του φόρου υποκείμενοι, οι οποίοι, κατά το προηγούμενο
φορολογικό έτος, πραγματοποίησαν παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών
κατά την έννοια του άρθρου 2, χωρίς τον ΦΠΑ, αξίας μέχρι δέκα χιλιάδες
(10.000) ευρώ.
Δεν λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της αξίας
του πρώτου εδαφίου οι μεταβιβάσεις ενσώματων ή άυλων αγαθών επένδυσης,
καθώς και οι απαλλασσόμενες πράξεις χωρίς δικαίωμα έκπτωσης. Επίσης,
δύνανται να απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και
καταβολής του φόρου υποκείμενοι κατά τον χρόνο έναρξης των εργασιών
τους.
Αν ο υποκείμενος στον φόρο ασκεί τη δραστηριότητά του για
χρονικό διάστημα μικρότερο του έτους, γίνεται αναγωγή της αξίας των
παραδόσεων αγαθών ή των παροχών υπηρεσιών που πραγματοποιεί σε ετήσια
βάση.
2. Η παρ. 1 δεν εφαρμόζεται:
α) στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος του άρθρου 48,
β) στους υποκείμενους στον φόρο που δεν είναι εγκατεστημένοι στο εσωτερικό της χώρας,
γ) στην παράδοση καινούργιου μεταφορικού μέσου, σύμφωνα με την υποπερ. αα) της περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 33.
3. Οι υποκείμενοι που δεν υπερβαίνουν το όριο του πρώτου εδαφίου της
παρ. 1 και επιθυμούν να ενταχθούν στο καθεστώς του παρόντος, υποβάλλουν
δήλωση μεταβολών σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 5104/2024,
Α’ 58), εντός τριάντα (30) ημερών από την έναρξη του φορολογικού έτους
με ημερομηνία μεταβολής την έναρξη του φορολογικού έτους.
Η ανωτέρω προθεσμία για την ένταξη στο καθεστώς του παρόντος άρθρου είναι ανατρεπτική.
4. Σε περίπτωση υπέρβασης του ορίου του πρώτου εδαφίου της παρ. 1, ο
υποκείμενος στον φόρο εφαρμόζει υποχρεωτικά το κανονικό καθεστώς, αρχής
γενομένης από την πράξη παράδοσης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών με την
οποία πραγματοποιείται η υπέρβαση του ορίου και για το σύνολο της αξίας
της πράξης αυτής, ανεξάρτητα από τον χρόνο υποβολής της δήλωσης
μεταβολών.
5. Οι υποκείμενοι που απαλλάσσονται μπορούν να μεταταχθούν στο κανονικό
καθεστώς απόδοσης του φόρου εντός τριάντα (30) ημερών από την έναρξη
του επόμενου φορολογικού έτους.
Η ανωτέρω προθεσμία για την ένταξη στο κανονικό καθεστώς είναι ανατρεπτική.
6. Αν υποκείμενος μετατάσσεται, υποχρεωτικά ή προαιρετικά, από το ένα
καθεστώς στο άλλο, τα αποθέματα των εμπορεύσιμων αγαθών, τα οποία
υπάρχουν κατά την τελευταία ημέρα πριν από τη μετάταξη, απογράφονται
υποχρεωτικά ανά ισχύοντα συντελεστή φόρου, αποτιμώνται, σύμφωνα με τις
κείμενες διατάξεις και υπάρχει υποχρέωση απόδοσης του φόρου που έχει
εκπέσει για τα αποθέματα, όταν ο υποκείμενος μετατάσσεται από το
κανονικό καθεστώς στο απαλλασσόμενο και δικαίωμα έκπτωσης, αντίστοιχα,
όταν μετατάσσεται από το απαλλασσόμενο στο κανονικό καθεστώς.
7. Σε κάθε περίπτωση μετάταξης, ο υποκείμενος υποχρεούται να συντάσσει
απογραφή των αγαθών επένδυσης, για τα οποία δεν έχει παρέλθει ο χρόνος
διακανονισμού, σύμφωνα με το άρθρο 38.
Τα εν λόγω αγαθά αποτιμώνται
στην αξία κτήσης τους, η οποία προσαυξάνεται με τις δαπάνες βελτίωσης
και επέκτασης, εκτός από τις δαπάνες επισκευής και συντήρησης. Οι
μετατασσόμενοι υποκείμενοι, για τον εναπομένοντα χρόνο του
διακανονισμού, έχουν δικαίωμα έκπτωσης του φόρου ή, κατά περίπτωση,
υποχρέωση διακανονισμού και καταβολής του φόρου, ανάλογα με το αν
πρόκειται για μετάταξη από το απαλλασσόμενο στο κανονικό καθεστώς ή
αντίστροφα.
8. Για τα απογραφόμενα αγαθά των παρ. 6 και 7 υποβάλλεται, μέσα σε δύο
(2) μήνες από τη μετάταξη, δήλωση που περιλαμβάνει την αξία των
αποθεμάτων κατά συντελεστή φόρου και τον φόρο που αναλογεί.
Για τους
υποκείμενους που μετατάσσονται στο κανονικό καθεστώς ο φόρος αυτός
εκπίπτει με την προβλεπόμενη από το άρθρο 43 δήλωση ΦΠΑ της φορολογικής
περιόδου κατά την οποία υποβάλλεται η δήλωση αποθεμάτων.
Για τους
υποκείμενους που μετατάσσονται στο απαλλασσόμενο καθεστώς, η δήλωση για
την απόδοση του φόρου υποβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη για τις
δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του επόμενου μήνα από την υποβολή της δήλωσης
αποθεμάτων μετάταξης του πρώτου εδαφίου.
9. Οι υποκείμενοι της παρ. 1, στις περιπτώσεις που έχουν υποχρέωση
έκδοσης παραστατικών πωλήσεων (φορολογικών στοιχείων), αναγράφουν σε
αυτά την ένδειξη «χωρίς φόρο προστιθέμενης αξίας – απαλλαγή μικρών
επιχειρήσεων» και δεν δικαιούνται να εκπέσουν τον φόρο των εισροών τους.
10. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών
και του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων ρυθμίζεται κάθε
αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.».
ΙΙ. Σύμφωνα με το άρθ. 8 της εγκυκλίου ΠΟΛ.1126/17.6.2015 «Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 251 του ν.4281/2014 σχετικά με την απαλλαγή των μικρών επιχειρήσεων και παροχή σχετικών διευκρινίσεων»:
«8. Δεδομένου ότι η άσκηση του δικαιώματος έκπτωσης του ΦΠΑ των εισροών εξαρτάται από το καθεστώς ΦΠΑ στο οποίο εντάσσεται μία επιχείρηση, σε κάθε περίπτωση μετάταξης οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να απογράφουν, ανά ισχύοντα συντελεστή φόρου, τα αποθέματα των εμπορεύσιμων αγαθών τους τα οποία υπάρχουν κατά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου που προηγείται του χρόνου της μετάταξης και να τα αποτιμούν σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Επίσης, απογράφονται υποχρεωτικά τα αγαθά επένδυσης για τα οποία δεν έχει παρέλθει ο χρόνος διακανονισμού, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 33 του Κώδικα ΦΠΑ. Για τα απογραφόμενα, κατά τα ανωτέρω, αγαθά υποβάλλεται, μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του δεύτερου μήνα από τη μετάταξη, δήλωση αποθεμάτων μετάταξης που περιλαμβάνει την αξία τους κατά συντελεστή ΦΠΑ και το φόρο που αναλογεί.
Σε περίπτωση μετάταξης από το κανονικό στο απαλλασσόμενο καθεστώς, υπάρχει υποχρέωση απόδοσης του ΦΠΑ που έχει εκπεσθεί για τα αποθέματα και υποχρέωση διακανονισμού και απόδοσης του φόρου που οφείλεται για τα αγαθά επένδυσης. Για την απόδοση του φόρου αυτού υποβάλλεται έκτακτη δήλωση εντός ενός μηνός από την υποβολή της δήλωσης αποθεμάτων μετάταξης.
Αντίθετα, σε περίπτωση μετάταξης από το απαλλασσόμενο στο κανονικό καθεστώς, υπάρχει δικαίωμα έκπτωσης του φόρου που αναλογεί στα απογραφόμενα, κατά τα ανωτέρω, αγαθά. Ο φόρος αυτός εκπίπτεται με την προβλεπόμενη από το άρθρο 38 δήλωση ΦΠΑ που αντιστοιχεί στη φορολογική περίοδο κατά την οποία πραγματοποιήθηκε η μετάταξη.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που δεν υπάρχουν στοιχεία προς καταχώρηση στη δήλωση αποθεμάτων μετάταξης ή ο υποκείμενος δεν επιθυμεί να συμψηφίσει το φόρο των εισροών που δικαιούται, δεν υποβάλλεται δήλωση αποθεμάτων μετάταξης. Επίσης, διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση επιχειρήσεων που εντάσσονται από το κανονικό καθεστώς στο απαλλασσόμενο καθεστώς δεν υπάρχει υποχρέωση υποβολής μηδενικής έκτακτης δήλωσης, ενώ τυχόν χρεωστικό ποσό της έκτακτης δήλωσης δεν δύναται να συμψηφιστεί με πιστωτικό υπόλοιπο της τελευταίας φορολογικής περιόδου ένταξης στο κανονικό καθεστώς. Στην περίπτωση αυτή, η μικρή επιχείρηση δικαιούται να ζητήσει την επιστροφή του εν λόγω πιστωτικού υπολοίπου.».
ΙΙΙ. Στην απόφαση ΠΟΛ.1199/23.12.2016 «Τύπος και περιεχόμενο της «Δήλωσης Αποθεμάτων Μετάταξης» – Έντυπο 012 – Φ.Π.Α.», όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση Α.1017/30.1.2024 (σ.σ. οι διατάξεις της τελευταίας απόφασης ισχύουν για δηλώσεις αποθεμάτων μετάταξης που θα υποβληθούν από την 1.2.2024 και εφεξής) ορίζονται:
«1. Ορίζουμε τον τύπο και το περιεχόμενο της «Δήλωσης Αποθεμάτων Μετάταξης» (012 – Φ.Π.Α.) όπως το υπόδειγμα που επισυνάπτεται στην παρούσα απόφαση.
O browser δεν υποστηρίζει pdf viewεr. Κατεβάστε την απόφαση από εδώ: Download PDF.
2. Το έντυπο αυτό ισχύει για δηλώσεις αποθεμάτων μετάταξης που υποβάλλονται από το φορολογικό έτος 2017 και εφεξής, ακόμα και αν αφορούν σε πράξεις προηγούμενων φορολογικών ετών.
2Α. Για αρχικές εμπρόθεσμες και εκπρόθεσμες δηλώσεις
αποθεμάτων μετάταξης που υποβάλλονται από 1.2.2024 και εφεξής, η δήλωση
αποθεμάτων μετάταξης υποβάλλεται αποκλειστικά με τη χρήση της διαδικτυακής
Υπηρεσίας Υποβολής Δηλώσεων ΦΠΑ της Α.Α.Δ.Ε., μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE. Η
είσοδος στην διαδικτυακή υπηρεσία διενεργείται με τη χρήση των διαπιστευτηρίων
του TAXISnet της Α.Α.Δ.Ε.
2Β. Κατά παρέκκλιση της παρ. 2α, η δήλωση αποθεμάτων μετάταξης
υποβάλλεται, στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., ψηφιακά μέσω της εφαρμογής Ψηφιακής Υποδοχής
και Διαχείρισης Αιτημάτων της Α.Α.Δ.Ε. “Τα αιτήματά μου”, η οποία είναι
διαθέσιμη μέσω της ψηφιακής πύλης “myAADE” (myaade.gov.gr), με χρήση του εντύπου
“Δήλωσης Αποθεμάτων Μετάταξης” (012 – Φ.Π.Α.), περιοριστικά στις εξής
περιπτώσεις:
α) Όταν υποβάλλεται από κληρονόμο θανόντος ο οποίος είχε υποχρέωση
υποβολής αυτής,
β) όταν αφορά εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση.
2Γ. Στην περίπτωση υποβολής δήλωσης αποθεμάτων μετάταξης από το κανονικό
καθεστώς στο καθεστώς μικρών επιχειρήσεων του
άρθρου 39 ή το ειδικό
καθεστώς αγροτών του
άρθρου 41 του
Κώδικα Φ.Π.Α., το ποσό
που αναγράφεται στον κωδ. 710 του εντύπου “Δήλωσης Αποθεμάτων Μετάταξης” (012 –
Φ.Π.Α.), καταβάλλεται με την υποβολή έκτακτης δήλωσης.
Στην περίπτωση υποβολής δήλωσης αποθεμάτων μετάταξης από το καθεστώς
μικρών επιχειρήσεων του άρθρου
39 ή του ειδικού καθεστώτος αγροτών του
άρθρου 41 του
Κώδικα Φ.Π.Α. στο
κανονικό καθεστώς, το ποσό που αναγράφεται στον κωδ. 705 του εντύπου “Δήλωσης
Αποθεμάτων Μετάταξης” (012 – Φ.Π.Α.), καταχωρίζεται στα λοιπά προστιθέμενα ποσά
(κωδ. 402) της δήλωσης Φ.Π.Α. της φορολογικής περιόδου της μετάταξης.
3. Η απόφαση αυτή, η οποία ισχύει από 1-1-2017, να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 23 Δεκεμβρίου 2016».
Σχετικές διατάξεις/αποφάσεις/εγκύκλιοι:
► άρθ. 44 ν.5144/2024 «Κώδικας Φόρου Προστιθέμενης Αξίας»
► ΠΟΛ.1126/17.6.2015 «Κοινοποίηση των διατάξεων του άρθρου 251 του ν.4281/2014 σχετικά με την
απαλλαγή των μικρών επιχειρήσεων και παροχή σχετικών διευκρινίσεων»
► ΠΟΛ 1199/2016 «Τύπος και περιεχόμενο της «Δήλωσης Αποθεμάτων Μετάταξης» – Έντυπο 012 – Φ.Π.Α.»
► Α.1017/30.1.2024 «Τροποποίηση της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1199/2016 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων «Τύπος και περιεχόμενο της “Δήλωσης Αποθεμάτων Μετάταξης” – Έντυπο 012 – Φ.Π.Α.» (Β’ 4344)»
Έντυπο:
► Έντυπο 012 – Φ.Π.Α. «Δήλωσης Αποθεμάτων Μετάταξης»
