Υποβολή στην Α.Α.Δ.Ε. δήλωσης απόδοσης περιβαλλοντικού τέλους πλαστικών σακουλών μεταφοράς, για το τρίμηνο Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος.
Ι. Στα άρθ. 79, 92 και 93 του ν.4819/2021 (ΦΕΚ Α’ 129/23.7.2021), μεταξύ άλλων, ορίζονται:
«Άρθρο 79. Μέτρα διαχείρισης των πλαστικών σακουλών μεταφοράς (Παρ. 1α του άρθρου 4 της Οδηγίας 94/62/ΕΚ)
1. Οι παραγωγοί των πλαστικών σακουλών μεταφοράς υποχρεούνται να
διαθέτουν στην αγορά τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς με σήμανση, η
οποία φέρει τον τόπο και την ημερομηνία παραγωγής, καθώς και τον αριθμό
του Εθνικού Μητρώου Παραγωγού (ΕΜΠΑ), με ευκρινή τρόπο, ήτοι με
χαρακτήρες μεγέθους τουλάχιστον 1,2 χιλιοστών και σε εμφανή θέση στο
σώμα της πλαστικής σακούλας.
2. Επιβάλλεται στους καταναλωτές η καταβολή περιβαλλοντικού τέλους ανά
τεμάχιο πλαστικής σακούλας μεταφοράς ανεξαρτήτως πάχους τοιχώματος, με
εξαίρεση τις βιοαποδομήσιμες (ή βιοαποικοδομήσιμες) και
λιπασματοποιήσιμες πλαστικές σακούλες μεταφοράς της παρ. 15 του άρθρου
77. Το τέλος ορίζεται στο ποσό των επτά (7) λεπτών.
Το ποσό του
περιβαλλοντικού τέλους αναγράφεται με τρόπο διακριτό και ευανάγνωστο στα
παραστατικά πώλησης προ του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.). Το
περιβαλλοντικό τέλος έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και τα έσοδα από αυτό
αποτελούν δημόσιο έσοδο, το οποίο εισπράττεται από την Ανεξάρτητη Αρχή
Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) και στη συνέχεια αποδίδεται υπέρ του Ε.Ο.ΑΝ..
Αρμόδια για τον έλεγχο της ορθής απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους είναι αποκλειστικά η φορολογική διοίκηση.
Η
δήλωση απόδοσης περιβαλλοντικού τέλους πλαστικής σακούλας σύμφωνα με
την απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 92, υποβάλλεται από τα υπόχρεα πρόσωπα
στη φορολογική διοίκηση κάθε τρίμηνο, έως την τελευταία ημέρα του μήνα
που ακολουθεί την περίοδο στην οποία αφορά. Σε περιπτώσεις ανωτέρας
βίας, που επηρεάζουν τη λειτουργία της φορολογικής διοίκησης ή σε
περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή άλλων αντίστοιχων εξαιρετικών και
δυσμενών συμβάντων που επηρεάζουν φορολογούμενους, με απόφαση του
Υπουργού Οικονομικών, μπορεί να ορίζεται διαφορετική προθεσμία για την
υποβολή της δήλωσης απόδοσης ή να χορηγείται παράταση της προθεσμίας για
την υποβολή της δήλωσης αυτής, καθώς και διαφορετική προθεσμία
καταβολής του τέλους.
3. Για την εφαρμογή του παρόντος ισχύουν τα προβλεπόμενα στην απόφαση
της παρ. 3 του άρθρου 92, η οποία εκδίδεται μετά από εισήγηση του
Ε.Ο.ΑΝ.. Μέχρι την έκδοση της ως άνω κοινής απόφασης διατηρείται σε ισχύ
η υπ’ αριθμ. 180036/952/10.8.2017 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας
και Ανάπτυξης, Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του
Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Β΄ 2812).
4. Στο τέλος του Παραρτήματος του ν. 4174/2013 (Α΄ 170), προστίθεται η φράση: «περιβαλλοντικό τέλος».
Άρθρο 92. Εξουσιοδοτικές διατάξεις
[…] 2. Για την εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 79, με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημόσιων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης απόδοσης του περιβαλλοντικού τέλους, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την επιβολή, είσπραξη και απόδοση του τέλους αυτού.
3. Για την εφαρμογή του άρθρου 79, με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων και του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, η οποία εκδίδεται μετά από εισήγηση του Ε.Ο.ΑΝ.:
α) καθορίζονται:
αα) οι πλαστικές σακούλες μεταφοράς, για τις οποίες δεν επιτρέπεται η δωρεάν διάθεση ανάλογα με το είδος και το πάχος του τοιχώματός τους,
ββ) οι δράσεις ανταποδοτικού χαρακτήρα που χρηματοδοτούνται από τα περιβαλλοντικά τέλη, οι φορείς διαχείρισης και ο τρόπος διάθεσης των εσόδων από τα περιβαλλοντικά τέλη,
γγ) οι υποχρεώσεις των εμπόρων, των παραγωγών πλαστικών σακουλών μεταφοράς, των διακινητών και διανομέων πλαστικών σακουλών μεταφοράς για την εφαρμογή του άρθρου 79,
δδ) τα σημεία πώλησης στα οποία εφαρμόζονται τα ως άνω μέτρα,
εε) οι έλεγχοι και οι επιβαλλόμενες κυρώσεις για την παράβαση των μέτρων,
β) ρυθμίζεται κάθε άλλο θέμα σχετικό με τη διαχείριση των πλαστικών σακουλών μεταφοράς για την εναρμόνιση της νομοθεσίας με την Οδηγία 2015/720/ΕΕ της 29ης Απριλίου 2015 για τη μείωση της κατανάλωσης λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς στην ΕΕ (L 115), όπως ο τρόπος παρακολούθησης και αξιολόγησης της εφαρμογής των μέτρων και η πρόβλεψη της δυνατότητας επιβολής πρόσθετων περιορισμών εμπορίας ή απαγόρευσης της εμπορίας,
γ) ρυθμίζονται θέματα σχετικά με τη σήμανση των σακουλών και την παροχή κινήτρων στους παραγωγούς βιοαποδομήσιμων και λιπασματοποιήσιμων πλαστικών σακουλών.[…]
Άρθρο 93. Καταργούμενες διατάξεις
1. Καταργείται ο ν. 2939/2001 (Α΄ 179) πλην του άρθρου 26. Το Κεφάλαιο Ε΄ του ν. 2939/2001 καταργείται από την έναρξη ισχύος της κοινής απόφασης της παρ. 1 του άρθρου 102. […]».
ΙΙ. Στην Κ.Υ.Α. με αριθμ. 180036/952/2017, μεταξύ άλλων, ορίζονται:
«[…]Άρθρο 3Α
1) Προσδιορισμός της ανταποδοτικότητας και του ύφους του περιβαλλοντικού τέλους.
1.1. Το περιβαλλοντικό τέλος που επιβάλλεται στις λεπτές πλαστικές σακούλες
μεταφοράς σύμφωνα με την παράγραφο 1(α) του άρθρου 3, έχει ανταποδοτικό
χαρακτήρα. Τα έσοδα από τα περιβαλλοντικά τέλη αποτελούν δημόσιο έσοδο το οποίο
εισπράττεται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και στη συνέχεια
αποδίδεται υπέρ του ΕΟΑΝ για τη χρηματοδότηση δράσεων προώθησης, δωρεάν διάθεσης
στον καταναλωτή και εν γένει πριμοδότησης των επαναχρησιμοποιήσιμων
σακουλών/τσαντών μεταφοράς και των βιοαποδομήσιμων και λιπασματοποιήσιμων
πλαστικών σακουλών μεταφοράς. Ο Ε.Ο.ΑΝ. προβαίνει αυτοτελώς ή σε συνεργασία με
τους OTA A’ βαθμού, στην υλοποίηση των ανωτέρω δράσεων καθώς και σε δράσεις
ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για την αποτελεσματική συμμετοχή του
κοινού στην επίτευξη των στόχων του άρθρου 1.
1.2. Το ύψος του περιβαλλοντικού τέλους καθορίζεται με κριτήριο τον ανταποδοτικό
του χαρακτήρα, ανάλογα με τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο της ανάκτησης ή διάθεσης
των λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς, τις δυνατότητες ανακύκλωσης και
βιοαποδόμησης/ λιπασματοποίησής τους, την ανθεκτικότητα τους ή τη συγκεκριμένη
χρήση για την οποία προορίζονται και ειδικότερα:
α) Από την 1η Ιανουαρίου 2018 το περιβαλλοντικό τέλος για τις λεπτές πλαστικές
σακούλες μεταφοράς προσδιορίζεται στην τιμή των 3 λεπτών και,
β) Από την 1η Ιανουαρίου 2019 το περιβαλλοντικό τέλος για τις λεπτές πλαστικές
σακούλες μεταφοράς προσδιορίζεται στην τιμή των 7 λεπτών.
γ) Τα ποσά του περιβαλλοντικού τέλους που αναφέρονται στις ανωτέρω περιπτώσεις
(α) και (β), αναγράφονται με τρόπο διακριτό και ευανάγνωστο στα παραστατικά
πώλησης προ του ΦΠΑ.
1.3. Με όμοια απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του ΕΟΑΝ, είναι
δυνατόν να αναπροσαρμόζεται το ύψος των περιβαλλοντικών τελών που αναφέρονται
στην υποπαράγραφο 1.2, ανάλογα με την επιτευχθείσα μείωση της κατανάλωσης
πλαστικών σακουλών μεταφοράς και σε συνδυασμό με τις ιδιότητες της πλαστικής
σακούλας μεταφοράς, όπως πάχος, υλικό κατασκευής ή χρήση, σύμφωνα με τα κριτήρια
που περιγράφονται στην ίδια υποπαράγραφο.
Η παράγραφος αυτή εφαρμόζεται με την επιφύλαξη επιβολής τυχόν πρόσθετων μέτρων
στο πλαίσιο εφαρμογής της παραγράφου 2.1. του άρθρου 7.
2) Καταβολή είσπραξη και απόδοση περιβαλλοντικού τέλους.
2.1 Ο τρόπος και η διαδικασία καταβολής, είσπραξης και απόδοσης του
περιβαλλοντικού τέλους διέπεται από τις διατάξεις του ν. 4389/2016 (Α’/94).
Ειδικότερα:
α) Κάθε έμπορος, όπως ορίζεται στην παράγραφο 1 (ι) του άρθρου 2, ο οποίος
διαθέτει στον καταναλωτή λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς, υποχρεούται ανά
τρίμηνο, την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα και για πρώτη φορά στις 30
Απριλίου 31 Μαΐου 2018, να υποβάλλει στην ΑΑΔΕ δήλωση απόδοσης του περιβαλλοντικού
τέλους.
Το περιβαλλοντικό τέλος αναγράφεται στα παραστατικά πώλησης εμπορευμάτων ή
προϊόντων, σύμφωνα με την υποπαράγραφο 1.2 (περ. γ) και αποτυπώνεται στα
λογιστικά αρχεία που υποχρεούται να τηρεί ο έμπορος.
β) Ο έλεγχος της ορθής απόδοσης των περιβαλλοντικών τελών από τους εμπόρους
διενεργείται από την ΑΑΔΕ στο πλαίσιο εφαρμογής του ν. 4389/2016.
γ) Τα ποσά από τα ανταποδοτικά τέλη αποδίδονται μέσω του μηχανισμού είσπραξης
της ΑΑΔΕ στον κρατικό προϋπολογισμό, σε διακεκριμένο κωδικό εσόδου και στη
συνέχεια αποδίδονται υπέρ του ΕΟΑΝ. Τα ποσά που εισπράττει ετησίως ο ΕΟΑΝ από το
περιβαλλοντικό τέλος, εγγράφονται ως έσοδο, σε χωριστό κωδικό του προϋπολογισμού
του ΕΟΑΝ.
Η αρμόδια υπηρεσία Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης της Α.Α.Δ.Ε. σε συνεργασία με τον
Ε.Ο.ΑΝ. προβαίνει στη δημιουργία ανάλογης ηλεκτρονικής εφαρμογής για την υποβολή
της δήλωσης απόδοσης περιβαλλοντικού τέλους, στο περιβάλλον TAXISnet της
Α.Α.Δ.Ε. στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.aade.gr.
2.2. Σε περίπτωση μη καταβολής του περιβαλλοντικού τέλους η παράβαση
βεβαιώνεται, στη Δ.Ο.Υ. Φορολογίας του υπόχρεου, από την αρμόδια υπηρεσία της
Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που
εποπτεύει τον ΕΟΑΝ, μετά από εισήγηση του ΕΟΑΝ και εισπράττονται σύμφωνα με τις
διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ).[…]»
ΙΙΙ. Με την ΠΟΛ.1160/2018, μεταξύ άλλων, διευκρινίστηκαν:
«[…]Α. ΜΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΤΕΛΟΥΣ.
Σύμφωνα με την περ. α της υποπαρ. 2.1 του άρθρου 3Α της ανωτέρω Κ.Υ.Α., ορίζεται ότι κάθε έμπορος, εκτός των εξαιρέσεων της παρ. 2 του άρθρου 3 (περίπτερα και έμποροι που ασκούν υπαίθριο εμπόριο) ο οποίος διαθέτει στους καταναλωτές λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς, υποχρεούται να υποβάλλει στην Α.Α.Δ.Ε. δήλωση απόδοσης περιβαλλοντικού τέλους ανά τρίμηνο, την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη του τριμήνου αυτού.
Συνεπώς, εφόσον σε κάποιο τρίμηνο ο έμπορος, δεν διέθεσε στους πελάτες του καμία λεπτή πλαστική σακούλα όπως ορίζεται στην Κ.Υ.Α. 180036/952/2017 (ΦΕΚ Β’ 2812/2017) δεν υποχρεούται στην υποβολή μηδενικής δήλωσης περιβαλλοντικού τέλους.
Τα ανωτέρω ισχύουν και στην περίπτωση που η επιχείρηση έχει παύσει εξ’ ολοκλήρου τη διάθεση λεπτών πλαστικών σακουλών στους πελάτες της, π.χ. διαθέτει χάρτινες ή άλλου τύπου σακούλες για τις οποίες δεν επιβάλλεται περιβαλλοντικό τέλος.
Κατά συνέπεια στις παραπάνω περιπτώσεις δεν επιβάλλονται οι κυρώσεις του άρθρου 54 ή 58 του ΚΦΔ (Ν.4174/2013 – ΦΕΚ Α’ 170/2013) περί μη υποβολής δήλωσης.
Β. ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΑΡΧΙΚΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΤΕΛΟΥΣ
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί από την υπόχρεη επιχείρηση λανθασμένη υποβολή δήλωσης απόδοσης περιβαλλοντικού τέλους, δύναται να προβεί στις ακόλουθες κατά περίπτωση ενέργειες:
α) εάν δεν έχει λάβει υπόψη στη δήλωση για τον υπολογισμό του οφειλόμενου τέλους, το σύνολο των πλαστικών σακουλών που διέθεσε σε ένα τρίμηνο, με συνέπεια το προς καταβολή τέλος που προκύπτει από τη δήλωση αυτή, να είναι χαμηλότερο του ορθού προς απόδοση, υπάρχει δυνατότητα υποβολής χειρόγραφης τροποποιητικής δήλωσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθ. 19 του ΚΦΔ (Ν.4174/2013 – ΦΕΚ Α’ 170/2013) στη Δ.Ο.Υ. στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται.
β) εάν στη δήλωση έχει καταχωρήσει για το οικείο τρίμηνο αριθμό πλαστικών σακουλών ο οποίος είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των πραγματικά διατεθέντων, με συνέπεια το προς καταβολή τέλος που προκύπτει από τη δήλωση να είναι υψηλότερο του ορθού, δύναται να υποβάλει έντυπη χειρόγραφη αίτηση επιστροφής του υπερβάλλοντος ποσού, προς τη Δ.Ο.Υ. στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας υπάγεται, το οποίο επιστρέφεται ως αχρεωστήτως καταβληθέν σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις του άρθ. 42 του ΚΦΔ (Ν.4174/2013 – ΦΕΚ Α’ 170/2013).
Στις παραπάνω περιπτώσεις υποβολής εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης απόδοσης περιβαλλοντικού τέλους, έχουν εφαρμογή κατά περίπτωση οι κυρώσεις των άρθρων 54 ή 58 του ΚΦΔ (Ν.4174/2013 – ΦΕΚ Α’ 170/2013).
Γ. ΛΟΙΠΑ ΘΕΜΑΤΑ
Διευκρινίζουμε ότι σε περιπτώσεις όπου η επιχείρηση διαθέτει περισσότερες της μίας εγκαταστάσεις, μέσω των οποίων διαθέτει πλαστικές σακούλες στους καταναλωτές, υποβάλλεται μία δήλωση, η οποία περιλαμβάνει το συνολικό αριθμό σακουλών που διατέθηκαν και το συνολικό ποσό περιβαλλοντικού τέλους που οφείλεται για το σύνολο των εγκαταστάσεων.
Τέλος, υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την ΠΟΛ.1082/6.4.2015 αν το ποσό του Φ.Π.Α. εκροών του περιβαλλοντικού τέλους που προκύπτει από τα βιβλία, είναι μεγαλύτερο από τον αντίστοιχο φόρο που αναγράφεται στον κωδ. 337 της δήλωσης Φ.Π.Α., τότε η διαφορά καταχωρείται στον κωδ. 422 της δήλωσης Φ.Π.Α.».
ΙV. Στην εγκύκλιο με αρ. 126087/4682/30.12.2020 «Καταβολή περιβαλλοντικού τέλους για τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς» αναφέρονται:
«Σε εφαρμογή του άρθρου 6Α του νόμου 2939/2001, από 1.1.2021 επιβάλλεται στους καταναλωτές η καταβολή περιβαλλοντικού τέλους ανά τεμάχιο πλαστικής σακούλας μεταφοράς, με εξαίρεση τις βιοαποδομήσιμες (ή βιοαποικοδομήσιμες) και λιπασματοποιήσιμες πλαστικές σακούλες μεταφοράς, όπως αυτές ορίζονται στην παρ.29 του άρθρου 2 του ιδίου νόμου. Το τέλος ορίζεται στο ποσό των επτά (7) λεπτών.
Διευκρινίζεται ότι από την υποχρέωση καταβολής περιβαλλοντικού τέλους εξαιρούνται οι πλαστικές συσκευασίες οι οποίες προορίζονται να πληρούνται από το προσωπικό των επιχειρήσεων λιανικής πώλησης τροφίμων και ποτών, χρησιμοποιούμενες για λόγους υγιεινής και ασφάλειας, ως πρωτογενείς συσκευασίες χύδην τροφίμων.
Ενδεικτικά παραδείγματα τέτοιων συσκευασιών είναι οι πλαστικές συσκευασίες που χρησιμοποιούνται στα τμήματα κοπής τυριών, αλλαντικών, κρέατος, ιχθύων και θαλασσινών, καθώς και οι πλαστικές συσκευασίες που τοποθετούνται τα αλίπαστα.».
Σχετικές διατάξεις/αποφάσεις/εγκύκλιοι:
► Κ.Υ.Α. με αριθμ. 180036/952/2017
«Καθορισμός μέτρων και κανόνων για τη μείωση της κατανάλωσης πλαστικών
σακουλών μεταφοράς, σε συμμόρφωση με την οδηγία 2015/720/ΕΕ «για την
τροποποίηση της οδηγίας 1994/62/ΕΚ με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης
λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του
Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 29ης Απριλίου 2015»
► ΠΟΛ.1211/2017 «Παροχή
οδηγιών για την αναγραφή του επιβαλλόμενου, στη διάθεση λεπτών
πλαστικών σακουλών, περιβαλλοντικού τέλους επί των εκδιδόμενων
παραστατικών πωλήσεων»
► ΠΟΛ.1091/2018«Καθορισμός
του τύπου και του περιεχομένου της δήλωσης απόδοσης του περιβαλλοντικού
τέλους πλαστικής σακούλας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6Α του
ν. 2939/2001 ( Α΄179) όπως ισχύει, καθώς και της διαδικασίας επιβολής
και απόδοσης αυτού»
► ΠΟΛ.1160/2018 «Διευκρινίσεις σχετικά με την υποβολή των δηλώσεων του Περιβαλλοντικού Τέλους του Ν. 2939-01 όπως ισχύει»
► Εγκύκλιος αρ. 126087/4682/30.12.2020 «Καταβολή περιβαλλοντικού τέλους για τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς»
► Ε.2027/2.2.2021 «Κοινοποίηση της υπ΄αριθ. 126087/4682/30-12-2020 εγκυκλίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναφορικά με την καταβολή περιβαλλοντικού τέλους για τις πλαστικές σακούλες μεταφοράς»
► Ε.2175/8.9.2021 «Κοινοποίηση
των διατάξεων των άρθρων 21, 32, 79 παρ. 2, 3, 4, 80 παρ. 2, 92 παρ. 2,
3, 4, 106, 107, 129 παρ. 2, 139 και 173 του ν. 4819/18.7.2021 (Α’ 129)»
